TO ΒΑΤΙΚΑΝΟ ΚΑΙ TO ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
του Αποστόλου Παπαδημητρίου,
συγγραφέως
Κατά την αρχή του 19ου αιώνα
η Οθωμανική αυτοκρατορία άρχισε να εμφανίζει έντονα σημεία παρακμής. Τα
αυστριακά συμφέροντα στην Νότια Βαλκανική από εμπορικά που ήταν ως τότε επεκτάθηκαν
και σε πολιτικά: Αγώνας για τη διαδοχή του «μεγάλου ασθενούς», όταν αυτός θα
αναγκαζόταν να αποσυρθεί από την ευρωπαϊκή ήπειρο. Βέβαια η Αυστρία δεν ήταν η
μόνη που εποφθαλμιούσε εδάφη στην περιοχή, βρισκόταν όμως σε ασύγκριτα
πλεονεκτικότερη θέση εκ του ότι συνόρευε με την υπό διάλυση αυτοκρατορία.
Παράλληλα η ίδια περιοχή
κίνησε το ενδιαφέρον και του Βατικανού, που ονειρεύτηκε την επικράτησή του σε
μια ευρεία περιοχή κατοικούμενη από Σλάβους, Αλβανούς και Βλάχους, με ελληνική
συνείδηση στη μεγάλη τους πλειοψηφία οι τελευταίοι. Η αυστροουγγρική
αυτοκρατορία θα αποτελούσε την δύναμη εκείνη, μέσω της οποίας θα καρποφορούσαν
και τα σχέδια του Βατικανού. Όμως πραγματοποιήθηκαν επαφές και συνεργασίες και
με άλλες «ρωμαιοκαθολικές» κυβερνήσεις, της Γαλλίας και, αργότερα, της Ιταλίας,
παρά τα πολλά προβλήματα σχέσεων.