xristianorthodoxipisti.blogspot.gr ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΚΕΙΜΕΝΑ / ΑΡΘΡΑ
Εθνικά - Κοινωνικά - Ιστορικά θέματα
Ε-mail: teldoum@yahoo.gr FB: https://www.facebook.com/telemachos.doumanes

«...τῇ γαρ χάριτί ἐστε σεσωσμένοι διά τῆς πίστεως· και τοῦτο οὐκ ἐξ ὑμῶν, Θεοῦ τὸ δῶρον, οὐκ ἐξ ἔργων, ἵνα μή τις καυχήσηται. αὐτοῦ γάρ ἐσμεν ποίημα, κτισθέντες ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ ἐπι ἔργοις ἀγαθοῖς, οἷς προητοίμασεν ὁ Θεός ἵνα ἐν αὐτοῖς περιπατήσωμεν...» (Εφεσίους β’ 8-10)

«...Πολλοί εσμέν οι λέγοντες, ολίγοι δε οι ποιούντες. αλλ’ούν τον λόγον του Θεού ουδείς ώφειλε νοθεύειν διά την ιδίαν αμέλειαν, αλλ’ ομολογείν μεν την εαυτού ασθένειαν, μη αποκρύπτειν δε την του Θεού αλήθειαν, ίνα μή υπόδικοι γενώμεθα, μετά της των εντολών παραβάσεως, και της του λόγου του Θεού παρεξηγήσεως...» (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής p.g.90,1069.360)

Στην παραβολή του Κυρίου περί του ασώτου (Αγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς)

Στην παραβολή του Κυρίου περί του ασώτου (Αγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς)



«Θα γίνη κάποτε λιμός», είπε o προφήτης θρηνώντας την Ιερουσαλήμ, «όχι πείνα άρτου και ύδατος, αλλά πείνα για τον λόγο τού Κυρίου». Είναι δε ο λιμός στέρησις και συγχρόνως όρεξις της αναγκαίας τροφής. Υπάρχει όμως και κάτι χειρότερο και αθλιώτερο από αυτήν την πείνα· όταν δηλαδή κάποιος, ενώ στερείται τ' αναγκαία για την σωτηρία, δεν έχει συναίσθησι της συμφοράς, επειδή δεν έχει όρεξι για τη σωτηρία. Όποιος πεινά και δεν διαθέτει τ' αναγκαία, τριγυρίζει αναζητώντας ένα κομμάτι ψωμιού οπουδήποτε· κι' αν εύρει μουχλιασμένο ζυμάρι, ή του προσφέρει κάποιος άρτο από κεχρί ή από πίτουρα ή κάτι άλλο από τα ευτελέστατα είδη τροφής, χαίρεται τόσο πολύ, όσο επονούσε προηγουμένως που δεν εύρισκε. Όποιος επίσης έχει πνευματική πείνα, δηλαδή στέρηση και συγχρόνως όρεξη για πνευματικές τροφές, τριγυρίζει αναζητώντας αυτόν που έχει από τον Θεό το χάρισμα της διδασκαλίας· κι' αν εύρει, τρέφεται ευφρόσυνα με τον άρτο της ζωής της ψυχής, δηλαδή με τον σωτήριο λόγο, που όποιος τον αναζητεί έως το τέλος δεν πρόκειται να μη τον εύρει· «διότι όποιος αιτεί λαμβάνει και όποιος αναζητεί ευρίσκει, και στον κρούοντα θ' ανοιγεί η θύρα», είπε ο Χριστός.

Ομιλία του Επισκόπου Κερκίνης και Καλαβρύτων, Ηλία Μηνιάτη, περί Πίστεως «Απεκρίθη Ναθαναήλ και λέγει τω Ιησού: Ραββί, συ ει ο Υιός του Θεού, συ ει ο Βασιλεύς του Ισραήλ»

Ομιλία του Επισκόπου Κερκίνης και Καλαβρύτων, Ηλία Μηνιάτη, περί Πίστεως
«Απεκρίθη Ναθαναήλ και λέγει τω Ιησού: Ραββί,  συ ει ο Υιός του Θεού, συ ει ο Βασιλεύς του Ισραήλ»


Όταν εγώ με ευλαβικήν θεωρία στοχάζομαι την αρχήν, την αύξηση, την στερέωση της Ορθοδόξου μας πίστεως, διακρίνω μυστήρια, ευρίσκω θαύματα, αφ' ενός τόσον πολλά, ώστε είναι αδύνατον να τα περιγράψω με τον λόγον, και αφ' ετέρου τόσον υψηλά, ώστε είναι αδύνατον να φθάσω εκεί με την διάνοιαν. Όθεν, όλος εκστατικός από το θάμβος και την χαράν, τoν μεν ύψιστον Θεόν, ο οποίος εδίδαξε τοιαύτην πίστην, δοξάζω αναφωνώντας με τoν Δαβίδ: «Μέγας ο Κύριος ημών και μεγάλη η ισχύς αυτού, και της συνέσεως αυτού ουκ έστιν αριθμός». Τoν δε ορθόδοξον λαόν, ο οποίος επαγγέλλεται τοιαύτην πίστην, μακαρίζω λέγοντας: «Μακάριος ο λαός, ου Κύριος ο Θεός αυτού». Μολονότι ο περί Ορθοδόξου πίστεως υψηλότατος λόγος, για να γίνη κτήμα των καρδιών των ακροατών με όλην την αήττητο δύναμη την οποίαν διαθέτει, έπρεπε να κηρυχθή από το στόμα ή ενός από τους Αποστόλους και μαθητές του Χριστού, ή ενός από τους θεοπνεύστους διδασκάλους της Εκκλησίας μας, οι οποίοι υπήρξαν τα εκλεκτά εκείνα όργανα τα οποία εξ αρχής μετεχειρίσθη το Πνεύμα το Άγιον, προκειμένου να ενηχήση σε όλην την γη τον εύσημον ήχο της ευαγγελικής αληθείας. Παρ' όλα ταύτα τολμώ και εγώ να αναβώ σήμερα επάνω σε αυτόν τoν ιερόν άμβωνα με σκοπόν να κηρύξω,  όπως ημπορώ, την δόξαν και το μεγαλείον της Ορθοδοξίας.

Κατά την σεβασμίαν αυτήν και κυριώνυμον ημέραν, που είναι ημέρα πανηγύρεως εξ αιτίας της νίκης της Ορθοδοξίας κατά των αντιπάλων αιρετικών, με παρακινεί η ομολογία του αδόλου Ισραηλίτου Ναθαναήλ, ο οποίος αναγνωρίζει «ον έγραψεν Μωυσής εν τω Νόμω και οι Προφήται» και ομολογεί λέγοντας προς  τον Θεάνθρωπον Κύριον: «Ραββί, συ ει ο Υιός του Θεού, συ ει ο Βασιλεύς του Ισραήλ». Αυτή είναι η πρώτη ομολογία της Ορθοδοξίας. Και τι είναι χαριέστερον, τι είναι οφελιμώτερον από τoν περί Ορθοδοξίας λόγον, όταν αυτός κηρύττεται από Ορθόδοξον διδάσκαλον προς Ορθοδόξους ακροατάς; Για να ριζώνεται βαθύτερα το θεόφυτον δένδρον της πίστεως στις καρδιές των πιστών, για να ποτίζεται με τα καθαρά ύδατα της ευαγγελικής αληθείας, και να βλαστάνη περισσότερον αφθάρτους καρπούς αιωνίου ζωής;

Νικηφόρου Θεοτόκη: Περί πίστεως, Α΄ Κυριακή Νηστειών Πιστεύεις; Μείζω τούτων ὄψει. (Ἰω. α´ 51)

Νικηφόρου Θεοτόκη: Περί πίστεως, Α΄ Κυριακή Νηστειών
Πιστεύεις; Μείζω τούτων ὄψει. (Ἰω. α´ 51)


ΠΡΟΒΑΛΛΟΝΤΑΣ σήμερον, ὦ χριστοφόροι λαοί, ἡ ἁγιωτάτη τῶν ὀρθοδόξων Ἐκκλησία πνευματέμφορον ὅρον τῆς ἁγίας οἰκουμενικῆς ἑβδόμης Συνόδου, καί τοὺς μὲν εὐσεβεῖς, καὶ ὀρθοδόξους μακαρίζοντας, τοὺς δὲ ἀπίστους καὶ κακοδόξους ἀναθεματίζοντας, ὑπέρμετρον τὴν ἐπιθυμίαν διὰ τὸν περὶ πίστεως λόγον εἰς τὴν καρδίαν τοῦ καθενὸς ἐγείρει, καὶ ἐξυπνᾷ. Ἀκούοντες σήμερον τόσους μακαρισμοὺς εἰς τοὺς πιστούς, τόσα ἀναθέματα εἰς τοὺς ἀπίστους, ὅλοι, φαίνεταί μου, πὼς ἐπιθυμᾶτε νὰ ἀκούσετε τί εἶναι, καὶ πῶς ἔλαβε τὸ εἶναι, καὶ ἐπάνω εἰς ποῖες ἀρχὲς θεμελιώνεται, καὶ μὲ ποῖον τρόπον παρασταίνεται, καὶ μὲ ποῖες ἀπόδειξες ἀποδείχνεται ἡ πίστις ὁποὺ πιστεύομεν. Ἐπιθυμᾶτε ἴσως ὅλα ἐτοῦτα νὰ τὰ ἀκούσετε, μὰ ὄχι μὲ τὸν τρόπον ὁποὺ οἱ δογματικοὶ διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας μας διδάσκουσι τοὺς πιστούς, ἀλλὰ μὲ τὸν τρόπον ὁποὺ οἱ σχολαστικοὶ φιλόσοφοι καταπείθουσι τοὺς ἀπειθεῖς. Τώρα λοιπὸν ἐγνωρίζω πόσον μεγάλη εἶναι ἡ ὑπόθεσις ὁποὺ ἔχω ἔμπροσθέν μου σήμερον, πόσον βάθος ἔχει ἡ ὕλη, μέσα εἰς τὴν ὁποίαν ἐμβαίνω. Κανένας δὲν ἠμπορεῖ νὰ καταλάβῃ πρῶτον, καὶ καλὰ νοήσῃ τὸν ὁρισμὸν τοῦ πράγματος.

ΨΑΛΜΟΣ 50ος ¨Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου¨

ΨΑΛΜΟΣ 50ος ¨Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου¨

ΨΑΛΜΟΣ 50ος
Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου· 4 ἐπὶ πλεῖον πλῦνόν με ἀπὸ τῆς ἀνομίας μου καὶ ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας μου καθάρισόν με. 5 ὅτι τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ γινώσκω, καὶ ἡ ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μού ἐστι διαπαντός. 6 σοὶ μόνῳ ἥμαρτον καὶ τὸ πονηρὸν ἐνώπιόν σου ἐποίησα, ὅπως ἂν δικαιωθῇς ἐν τοῖς λόγοις σου, καὶ νικήσῃς ἐν τῷ κρίνεσθαί σε.

Σύλλογος Ιεροψαλτών Κοζάνης Ύμνοι Τριωδίου

Σύλλογος Ιεροψαλτών Κοζάνης Ύμνοι Τριωδίου


Ἐξομολόγησις, τὸ Λουτρὸ τῆς Ψυχῆς

Ἐξομολόγησις, τὸ Λουτρὸ τῆς Ψυχῆς

ΙΣΩΣ νὰ ἔχῃς πλησιάσει καὶ μερικὲς ἄλλες φορὲς στὴν Ἐξομολόγησι καὶ ἀσφαλῶς θὰ ἤθελες νὰ μάθης περισσότερα γύρω ἀπὸ τὸ ἱερὸ αὐτὸ Μυστήριο, ποὺ τόση ἀνακούφισι καὶ γαλήνη χαρίζει στὴν ψυχή σου. Θὰ ἐπιθυμῇς ἀκόμη νὰ ἐμάθαινες πὼς θὰ πλησίαζες καλύτερα καὶ πὼς θὰ ἐχρησιμοποιοῦσες ἀποδοτικώτερα τὴν ἁγία καὶ πολύτιμη εὐκαιρία, ποὺ σοῦ χαρίζει διὰ τοῦ Μυστηρίου αὐτοῦ ὁ Θεός.


Ἴσως ὅμως νὰ εἶσαι ἀπὸ ἐκείνους, ποὺ δὲν ἐγνώρισαν ὡς τώρα τὴν γαλήνη καὶ τὴν χαρὰ ποὺ χαρίζει ἡ Ἐξομολόγησις. Δὲν σοῦ ἐδόθη ἡ κατάλληλη εὐκαιρία. Δὲν γνωρίζεις τὴν ἀναγκαιότητα τῆς Ἐξομολογήσεως. Δὲν γνωρίζεις πὼς πρέπει νὰ ἐξομολογηθῇς. Θὰ ἤθελες ὅμως νὰ πληροφορηθῆς, νὰ μάθης...

Τὸ βιβλιαράκι αὐτό, μέσα στὶς ὀλίγες γραμμές του, αὐτὸ ἀκριβῶς σκοπεύει. Νὰ δώσῃ, εἰς ὅσους ἔχουν τὴν δίψα νὰ μάθουν, τὴν εὐκαιρία, νὰ γνωρίσουν τὰ βασικὰ γύρω ἀπὸ τὸ μεγάλο Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως, νὰ βοηθήση εἰς τὸ νὰ κάνουν καλὴ Ἐξομολόγησι, νὰ αἰσθανθοῦν τὴν ἀνακούφισι καὶ τὴν χαρὰ ποὺ φέρνει ἡ Ἐξομολόγησις, χαρὰ ἡ ὁποία εἶναι ὁ ἀντίλαλος τῆς χαρᾶς τοῦ οὐρανοῦ, διότι ὅπως εἶπε ὁ Χριστός: «Χαρὰ γίνεται ἐν οὐρανῷ ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρτωλῶ μετανοοῦντι».

Πρῶτα - πρῶτα θὰ ἀπαντήσουμε στὴν πρωταρχικὴ ἀπορία σου:

Η επιθυμία μιας πλανεμένης ελευθερίας! Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Πνευματικά Γυμνάσματα

Η επιθυμία μιας πλανεμένης ελευθερίας!
Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Πνευματικά Γυμνάσματα


Αναχώρηση από το πατρικό σπίτι
Σκέψου, αδελφέ, την αναχώρηση που έκανε εκείνος ο άσωτος υιός από τον οίκο του πατέρα του, όπως διηγείται ο ιερός Λουκάς  με την οποία αναχώρηση, φάνηκε στ’ αλήθεια σαν ένας νέος χωρίς μυαλό και νου, διότι τί του έλειπε, όταν ήταν στο πατρικό σπίτι και βρισκόταν κάτω από την προστασία του γλυκύτατου πατέρα του; Αυτός βρισκόταν κάθε ημέρα μέσα στις πατρικές αγκαλιές είχε ό,τι χρειαζόταν, υπηρετείτο από όλους τους δούλους, είχε τα χάδια και τις τιμές ως κληρονόμος της πατρικής περιουσίας και σχεδόν αναγνωριζόταν ως κύριος και εξουσιαστής κάθε πράγματος ώστε μπορούσε να έχει κάθε λόγο να λέει εκείνο το ψαλμικό· «Θα μας χορτάσουν τα αγαθά του οίκου σου». Αλλά η επιθυμία μιας πλανεμένης ελευθερίας από εκεί, που ήταν τέκνο και κληρονόμος τον έκανε να επιθυμεί να γίνει δούλος και μισθωτός.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ Η ΕΥΧΗ "ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ ΥΪΕ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ"

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ Η ΕΥΧΗ "ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ ΥΪΕ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ"



«Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ του Θεού ελέησόν με» είναι και προσευχή και ευχή και ομολογία πίστεως

- Είναι προσευχή, διότι μ’ αυτήν ζητούμε παρακλητικά το θείο έλεος.

- Είναι ευχή επειδή παραδίδουμε τους εαυτούς μας στο Χριστό με το να Τον επικαλούμεθα.

- Είναι ομολογία, διότι μακαρίστηκε ο Πέτρος επειδή ομολόγησε αυτό το όνομα.

- Παρέχει το Πνεύμα διότι «κανένας δεν λέει τον Ιησού Κύριο, παρά με το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος».

- Χορηγεί θείες δωρεές διότι γι’ αυτήν λέει ο Χριστός στον Πέτρο «θα σου δώσω τα κλειδιά της βασιλείας των ουρανών».

- Είναι κάθαρση καρδιάς διότι βλέπει το Θεό και Τον καλεί και καθαρίζει αυτόν που βλέπει.

- Διώχνει τους δαίμονες, διότι με το Όνομα του Ιησού Χριστού διώχθηκαν και διώκονται όλοι οι δαίμονες.

- Είναι και κατοίκηση Χριστού μέσα μας διότι με το να Τον φέρουμε στη μνήμη μας - - Είναι μέσα μας και με την ενθύμηση κατοικεί και μας γεμίζει ευφροσύνη, όπως λέει, «θυμήθηκα το Θεό και γέμισα ευφροσύνη» .

- Είναι πηγή πνευματικών σκέψεων και λογισμών, διότι ο Χριστός είναι ο θησαυρός κάθε σοφίας και γνώσεως, και αυτά τα χορηγεί σ’ εκείνους που μέσα τους κατοικεί.

- Είναι απολύτρωση των αμαρτιών, επειδή λέει γι’ αυτήν «Όσα λύσεις, θα είναι λυμένα στον ουρανό».

- Είναι θεραπευτήριο ψυχών και σωμάτων, επειδή λέει «στο όνομα του Ιησού Χριστού, σήκω και περπάτα» και «Αινέα, σε θεραπεύει ο Ιησούς Χριστός».

- Χορηγεί το θείο φωτισμό, διότι ο Χριστός είναι το αληθινό φως και μεταδίδει σ’ αυτούς που Τον επικαλούνται από τη λαμπρότητα και τη χάρη Του. «Ας είναι, λέει, η λαμπρότητα του Κυρίου και Θεού μας σ’ εμάς», και «όποιος με ακολουθεί θα έχει το φως της ζωής».

- Είναι πηγή του θείου ελέους διότι ζητούμε το έλεος. Και ο Κύριος είναι ελεήμων και ελεεί όλους όσοι τον επικαλούνται, και κάνει γρήγορη εκδίκηση εκείνων που βοούν προς Αυτόν.

- Είναι η μόνη σωτηρία διότι, λέει ο Απόστολος «με κανέναν άλλο δεν μπορούμε να σωθούμε», και «Αυτός είναι ο σωτήρας του κόσμου, ο Χριστός». Γι’ αυτό και κατά την εσχάτη ημέρα «κάθε γλώσσα θα ομολογήσει» και θα ανυμνήσει, θέλοντας και μη θέλοντας «ότι Κύριος είναι ο Ιησούς Χριστός, για να δοξάζεται ο Θεός Πατέρας».

Αυτό είναι το σημάδι της πίστεως μας, ότι είμαστε και ονομαζόμαστε Χριστιανοί και δίνουμε μαρτυρία ότι είμαστε εκ Θεού. «Όποιος ομολογεί πως ο Ιησούς είναι ο Χριστός που ήλθε και έγινε άνθρωπος, αυτός είναι εκ του Θεού» λέει όπως είπαμε και πριν, και όποιος δεν ομολογεί δεν είναι εκ του Θεού. Και αυτός που δεν ομολογεί τον Ιησού Χριστό είναι από τον Αντίχριστο.

(Αγίου Συμεών, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, Η Προσευχή του Ιησού, Εκδ. Επέκταση)

Η ΚΛΙΜΑΚΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΛΟΓΟΣ ΠΡΩΤΟΣ (Διά την αποταγήν του ματαίου βίου)

Η ΚΛΙΜΑΚΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ

ΛΟΓΟΣ ΠΡΩΤΟΣ
(Διά την αποταγήν του ματαίου βίου)



1. Το «από Θεού άρχεσθαι» είναι ορθόν καί πρέπον, εφ΄όσον απευθύνομαι πρός υπηρέτας του Θεού.
Αυτού λοιπόν του αγαθού και υπεραγαθού και παναγάθου Θεού και βασιλέως μας, ο οποίος ετίμησε όλα τα λογικά όντα πού εδημιούργησε με το δώρο του αυτεξουσίου, άλλοι είναι φίλοι Του και άλλοι γνήσιοι δούλοι Του.
Άλλοι είναι αχρείοι δούλοι Του και άλλοι τελείως αποξενωμένοι απ΄Αυτόν.
Υπάρχουν τέλος και αυτοί πού είναι εχθροί Του, καίτοι είναι αδύνατοι και ανίσχυροι.
2. Φίλους κατ΄εξοχήν του Θεού, ώ ιερέ φίλε, εμείς οι αμόρφωτοι θεωρούμε τις νοερές και ασώματες δυνάμεις των αγγέλων. Γνησίους δούλους του Θεού εκείνους που εξετέλεσαν και εκτελούν το πανάγιο θέλημά Του ακούραστα καί χωρίς καμμία παράλειψι.
Αχρείους δούλους ονομάζουμε αυτούς που αξιώθηκαν μέν να λάβουν το άγιον Βάπτισμα, δεν εφύλαξαν όμως γνήσια τίς πρός τόν Θεόν υποσχέσεις τους.

Ποιοί βλασφημούν κατά του Αγίου Πνεύματος; (Αγ. Νεκταρίου, απαντήσεις σε πνευματικές απορίες)

Ποιοί βλασφημούν κατά του Αγίου Πνεύματος; (Αγ. Νεκταρίου, απαντήσεις σε πνευματικές απορίες)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΈΣ ΑΠΟΡΙΕΣ
Ποιοί βλασφημοῦν κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος;
Ἅγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως


α) Οι κακόδοξοι πού καταδιώκουν την Εκκλησία. (οἱ αἱρετικοί δηλαδή)
β) Όσοι περιφρονούν τον θείο νόμο.
γ) Όσοι αρνούνται τις ενέργειες τού Άγιου Πνεύματος και αποδίδουν αυτές σε άλλες δυνάμεις (στις δυνάμεις του σκότους, στον πονηρό).
δ) Όσοι αρνούνται τις δωρεές και τούς καρπούς τού Άγιου Πνεύματος. Οι Φαρισαίοι βλασφημούσαν κατά τού Άγιου Πνεύματος όταν έλεγαν ότι:
«Ούτος ουκ εκβάλλει τά δαιμόνια ειμή εν τω Βεελζεβούλ, άρχοντι των δαιμονίων» (Ματθ. ιβ’, 24), δηλαδή: «Οι Φαρισαίοι, όταν είδαν ότι όλα τα πλήθη τού λαού εκπλήσσονταν από τη διδασκαλία και τα θαύματα τού Χριστού και Τον ακολουθούσαν με πίστη ως Σωτήρα και Λυτρωτή τους, τότε φθόνησαν τόσο πολύ τη δόξα τού Χριστού και για να εξουδετερώσουν την εντύπωση πού προκαλούσαν τα θαύματα Του είπαν: Αυτός δεν βγάζει τα δαιμόνια παρά με την βοήθεια και τη δύναμη τού Βελζεβούλ, τού σατανά, πού είναι ο άρχοντας των δαιμονίων».
ε) Όσοι έχουν περισσή πεποίθηση στην ευσπλαχνία (μόνο) τού Θεού και αρνούνται τη δικαιοσύνη Του.
στ) Όσοι δεν έχουν καμιά ελπίδα στον Θεό (δηλαδή, όσοι έπαψαν νά ελπίζουν στον Θεό και απελπίστηκαν).
ζ) Όσοι αθετούν την πίστη στον Υιό τού Θεού, τον Κύριο μας Ιησού Χριστό.
η) Όσοι πολεμούν την αλήθεια και τη δικαιοσύνη.
θ) Όσοι αρνούνται τη χάρη του Θεού, την θεία ευσπλαχνία, τη φιλανθρωπία και την Πρόνοια του Θεού.
ι) Οι απεγνωσμένοι (δηλαδή, όσοι κυριεύτηκαν τελείως από την απελπισία και αρνούνται την παντοδυναμία, τη φιλανθρωπία, την αγαθότητα και την Πρόνοια τού Θεού).
 (Αγίου Νεκταρίου -Κεφάλαια Ορθόδοξης Κατήχησης)