Ἀνοίγει ξανὰ τὸ ζήτημα τῶν κρυμμένων χριστιανῶν στὴν Τουρκία
Γράφει ὁ Νίκος Χειλαδάκης, Δημοσιογράφος-Τουρκολόγος
Ἐπανέρχεται στὴν τουρκικὴ ἐπικαιρότητα μὲ δύο δημοσιεύματα «φωτιά», τὸ μεγάλο ζήτημα τῶν κρυπτοχριστιανῶν, ἕνα θέμα ποὺ ἔχει ἀπασχολήσει πολλὲς φορὲς στὸ παρελθὸν τὴν γειτονικὴ χώρα καὶ δείχνει πὼς τὸ ζήτημα ὄχι μόνο δὲν ἔχει κλείσει, ἀλλὰ εἶναι ἕνα καυτὸ θέμα ποὺ συσχετίζεται ἄμεσα μὲ τὴν κρίση ταυτότητας ποὺ ἔχει ἀνακύψει τὰ τελευταία χρόνια μὲ πολλὲς παρενέργειες γιὰ τὸ ἴδιο τὸ μέλλον τῆς σύγχρονης Τουρκίας
Τὸ πρῶτο δημοσίευμα ποὺ ἔχει πάρει μεγάλη δημοσιότητα, εἶναι ἕνα δημοσίευμα τῆς γνωστῆς ἐφημερίδας, Radikal, (15/2/2013), μὲ τὸν χαρακτηριστικὸ τίτλο, «Turkiiye’ de yuz binlerce gizli Ermeni yasiyor», δηλαδή, «Στὴν Τουρκία ζοῦν ἑκατοντάδες χιλιάδες κρυπτόαρμενιοι», καὶ τὸ δεύτερο καὶ πιὸ χαρακτηριστικό, τῆς ἐφημερίδας Ekspres καὶ τῆς δημοσιογράφου, Yasemin Guc, μὲ τὸν ἀκόμα πιὸ χαρακτηριστικὸ τίτλο, «Anadoluda Hiristiyan gecmisini saklayan binlerce aile var», δηλαδή, «Στὴν Ἀνατολία ὑπάρχουν χιλιάδες κρυμμένες ἀπὸ τὸ παρελθὸν χριστιανικὲς οἰκογένειες»
Εἰδικὰ στὸ δεύτερο δημοσίευμα, ἡ Τουρκάλα συγγραφεὺς παίρνοντας ἀφορμὴ ἀπὸ τὸν πρόσφατο θάνατο ἑνὸς ζευγαριοῦ στὸ ὁποῖο ὁ ἕνας ἦταν μουσουλμάνος καὶ ὁ ἄλλη χριστιανή, ἀναφέρει ὅτι μετὰ τὴν γνωστὴ συμφωνία τῆς....
Λοζάννης, τὸ 1923, ἀναγκάστηκαν χιλιάδες Ρωμιοὶ τῆς Ἀνατολίας, ποὺ ὑπολογίζονταν στὸ 1.500.000, νὰ ἐκριζωθοῦν ἀπὸ τὶς πατρίδες τους καὶ παράλληλα 500.000 μουσουλμάνοι νὰ ἔρθουν ἀπὸ τὰ Βαλκάνια στὴν Τουρκία, μία πικρὴ ἱστορία ποὺ ὅμως ἄφησε πολλὰ κατάλοιπα καὶ στὶς δύο χῶρες. Παρὰ ὅμως τὴν ἀναγκαστικὴ ἀνταλλαγὴ τῶν πληθυσμῶν, πολλοὶ χριστιανοὶ Ρωμιοὶ ποὺ δὲν ἤθελαν νὰ ἀφήσουν τὸ βιός τους, ποὺ μὲ τόσους κόπους εἶχαν ἀποκτήσει, παρέμειναν στὶς πατρογονικές τους ἑστίες δηλώνοντας πὼς δὲν εἶναι χριστιανοὶ ἀλλὰ μουσουλμάνοι. Σήμερα, ὅπως ὁμολογεῖ ἡ Τουρκάλα δημοσιογράφος, οἱ ἀπόγονοι αὐτῶν τῶν Ρωμιῶν ἐνῶ ἐπίσημα δηλώνουν ὅτι εἶναι Τοῦρκοι μουσουλμάνοι, παρὰ ταῦτα στὰ σπίτια τοὺς ἐξακολουθοῦν νὰ εἶναι χριστιανοὶ καὶ νὰ ἀκολουθοῦν τὶς χριστιανικὲς θρησκευτικὲς ἑορτές. Οἱ κρυμμένοι αὐτοὶ χριστιανοί, ἐξωτερικὰ πηγαίνουν στὰ τζαμιά, παρακολουθοῦν τελετὲς στοὺς μουσουλμανικοὺς τεκέδες, ἐμφανίζονται συχνὰ νὰ ὑποστηρίζουν τὴν μουσουλμανικὴ Seriat, ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα ὅλα αὐτὰ τὰ κάνουν γιὰ τὸ θεαθῆναι, καθὼς μέσα τοὺς ἐξακολουθοῦν νὰ πιστεύουν στὸν Χριστό. Μάλιστα στὸ ἴδιο ἀποκαλυπτικὸ δημοσίευμα, ἡ Yasemin Guc ἀναφέρει καὶ τὶς περιοχὲς ὅπου ὑπάρχουν χιλιάδες τέτοιες οἰκογένειες κρυπτοχριστιανῶν Ρωμιῶν. Οἱ περιοχὲς αὐτὲς εἶναι : Ἄδανα, Ἀδριανούπολη, Μπαλίκεσιρ, Σαμψούντα, Κωνσταντινούπολη, Τεκίρνταγ (Ραιδεστός), Κιρκλαρελὶ (Σαράντα ἐκκλησιές), Σμύρνη, Κοτζαελί, Μερσίνα, Μαγνησία, Τσανάκαλε, Προῦσα, Καισάρεια, καὶ Προκόπη, (Καππαδοκία). Στὶς περιοχὲς αὐτές, ὅπως ὑποστηρίζει τὸ τουρκικὸ δημοσίευμα, βρίσκονται οἱ περισσότερες οἰκογένειες ποὺ ἐπιφανειακὰ παρουσιάζονται σὰν μουσουλμάνοι ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι κρυμμένοι χριστιανοί.
Τὸ ζήτημα, ὅπως ὁμολόγει ἡ Τουρκάλα δημοσιογράφος, εἶναι πολὺ σοβαρὸ καὶ «λεπτό», γι' αὐτὸ καὶ δὲν μπορεῖ νὰ γίνει καμία φανερὴ συζήτηση γιατί ὁποιαδήποτε περίπτωση ἀποκάλυψης τῶν πραγματικῶν θρησκευτικῶν πιστεύω ὅλων αὐτῶν τῶν χιλιάδων ἀνθρώπων, θὰ προκαλέσει μεγάλο σκάνδαλο, γιὰ αὐτὸ καὶ εἶναι οὐσιαστικὰ ἀπαγορευμένη κάθε ἀναφορὰ στὸ σημαντικὸ αὐτὸ ζήτημα. Δηλαδὴ μὲ λίγα λόγια, ἡ ἔλλειψη πραγματικῆς ἐλευθερίας στὴν Τουρκία ἔχει σκλαβώσει ὅλες αὐτὲς τὶς συνειδήσεις ποὺ ὑποφέρουν καθὼς ἀναγκάζονται νὰ κρύβουν τὸ πραγματικό τους θρήσκευμα καὶ τὴν ἀληθινή τους καταγωγή.
Τὰ ἴδια ὑποστηρίζει καὶ ἡ ἐφημερίδα Radikal, ποὺ ἐπικαλεῖται μία τελευταία ἔκθεση τῆς ἀρμένικης διασπορᾶς ἡ ὁποία κάνει λόγο γιὰ ἑκατοντάδες χιλιάδες κρυπτοαρμένιους ποὺ βρίσκονται στὴν Τουρκία καὶ εἰδικὰ στὶς περιοχὲς Κωνσταντινούπολη , Ἀμάσεια, Ντιαρμπακίρ, Μπατμᾶν, Τούντζελι καὶ Μούς. Καὶ ἐδῶ ἐπισημαίνεται ἡ ἔλλειψη ἐλευθερίας γιὰ τὴν ἐκδήλωση τῆς πραγματικῆς θρησκευτικῆς ταυτότητας αὐτῶν τῶν κρυπτοαρμενίων, οἱ ὁποῖοι ἀναγκάζονται νὰ ὑποκρίνονται ὅτι εἶναι Τοῦρκοι μουσουλμάνοι.
Ὅλα αὐτὰ ἀναδεικνύουν γιὰ ἄλλη μία φορὰ τὸ τεράστιο ζήτημα τῆς καταπίεσης τῶν ἑκατοντάδων χιλιάδων κρυπτοχριστιανῶν στὴν Τουρκία, ἕνα θέμα ποὺ συσχετίζεται μὲ τὸ πρόβλημα ταυτότητας τῶν σημερινῶν Τούρκων. Ἡ σημερινὴ Τουρκία εἶναι μία σύγχρονη τεράστια «φυλακὴ συνειδήσεων». Οἱ συνειδήσεις αὐτές, ἀναμένουν τὴν μέρα ποὺ θὰ ἀπελευθερωθοῦν καὶ θὰ λάμψει ἡ ἀλήθεια γιὰ τὴν πραγματική τους ταυτότητα.
Γράφει ὁ Νίκος Χειλαδάκης, Δημοσιογράφος-Τουρκολόγος
Ἐπανέρχεται στὴν τουρκικὴ ἐπικαιρότητα μὲ δύο δημοσιεύματα «φωτιά», τὸ μεγάλο ζήτημα τῶν κρυπτοχριστιανῶν, ἕνα θέμα ποὺ ἔχει ἀπασχολήσει πολλὲς φορὲς στὸ παρελθὸν τὴν γειτονικὴ χώρα καὶ δείχνει πὼς τὸ ζήτημα ὄχι μόνο δὲν ἔχει κλείσει, ἀλλὰ εἶναι ἕνα καυτὸ θέμα ποὺ συσχετίζεται ἄμεσα μὲ τὴν κρίση ταυτότητας ποὺ ἔχει ἀνακύψει τὰ τελευταία χρόνια μὲ πολλὲς παρενέργειες γιὰ τὸ ἴδιο τὸ μέλλον τῆς σύγχρονης Τουρκίας
Τὸ πρῶτο δημοσίευμα ποὺ ἔχει πάρει μεγάλη δημοσιότητα, εἶναι ἕνα δημοσίευμα τῆς γνωστῆς ἐφημερίδας, Radikal, (15/2/2013), μὲ τὸν χαρακτηριστικὸ τίτλο, «Turkiiye’ de yuz binlerce gizli Ermeni yasiyor», δηλαδή, «Στὴν Τουρκία ζοῦν ἑκατοντάδες χιλιάδες κρυπτόαρμενιοι», καὶ τὸ δεύτερο καὶ πιὸ χαρακτηριστικό, τῆς ἐφημερίδας Ekspres καὶ τῆς δημοσιογράφου, Yasemin Guc, μὲ τὸν ἀκόμα πιὸ χαρακτηριστικὸ τίτλο, «Anadoluda Hiristiyan gecmisini saklayan binlerce aile var», δηλαδή, «Στὴν Ἀνατολία ὑπάρχουν χιλιάδες κρυμμένες ἀπὸ τὸ παρελθὸν χριστιανικὲς οἰκογένειες»
Εἰδικὰ στὸ δεύτερο δημοσίευμα, ἡ Τουρκάλα συγγραφεὺς παίρνοντας ἀφορμὴ ἀπὸ τὸν πρόσφατο θάνατο ἑνὸς ζευγαριοῦ στὸ ὁποῖο ὁ ἕνας ἦταν μουσουλμάνος καὶ ὁ ἄλλη χριστιανή, ἀναφέρει ὅτι μετὰ τὴν γνωστὴ συμφωνία τῆς....
Λοζάννης, τὸ 1923, ἀναγκάστηκαν χιλιάδες Ρωμιοὶ τῆς Ἀνατολίας, ποὺ ὑπολογίζονταν στὸ 1.500.000, νὰ ἐκριζωθοῦν ἀπὸ τὶς πατρίδες τους καὶ παράλληλα 500.000 μουσουλμάνοι νὰ ἔρθουν ἀπὸ τὰ Βαλκάνια στὴν Τουρκία, μία πικρὴ ἱστορία ποὺ ὅμως ἄφησε πολλὰ κατάλοιπα καὶ στὶς δύο χῶρες. Παρὰ ὅμως τὴν ἀναγκαστικὴ ἀνταλλαγὴ τῶν πληθυσμῶν, πολλοὶ χριστιανοὶ Ρωμιοὶ ποὺ δὲν ἤθελαν νὰ ἀφήσουν τὸ βιός τους, ποὺ μὲ τόσους κόπους εἶχαν ἀποκτήσει, παρέμειναν στὶς πατρογονικές τους ἑστίες δηλώνοντας πὼς δὲν εἶναι χριστιανοὶ ἀλλὰ μουσουλμάνοι. Σήμερα, ὅπως ὁμολογεῖ ἡ Τουρκάλα δημοσιογράφος, οἱ ἀπόγονοι αὐτῶν τῶν Ρωμιῶν ἐνῶ ἐπίσημα δηλώνουν ὅτι εἶναι Τοῦρκοι μουσουλμάνοι, παρὰ ταῦτα στὰ σπίτια τοὺς ἐξακολουθοῦν νὰ εἶναι χριστιανοὶ καὶ νὰ ἀκολουθοῦν τὶς χριστιανικὲς θρησκευτικὲς ἑορτές. Οἱ κρυμμένοι αὐτοὶ χριστιανοί, ἐξωτερικὰ πηγαίνουν στὰ τζαμιά, παρακολουθοῦν τελετὲς στοὺς μουσουλμανικοὺς τεκέδες, ἐμφανίζονται συχνὰ νὰ ὑποστηρίζουν τὴν μουσουλμανικὴ Seriat, ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα ὅλα αὐτὰ τὰ κάνουν γιὰ τὸ θεαθῆναι, καθὼς μέσα τοὺς ἐξακολουθοῦν νὰ πιστεύουν στὸν Χριστό. Μάλιστα στὸ ἴδιο ἀποκαλυπτικὸ δημοσίευμα, ἡ Yasemin Guc ἀναφέρει καὶ τὶς περιοχὲς ὅπου ὑπάρχουν χιλιάδες τέτοιες οἰκογένειες κρυπτοχριστιανῶν Ρωμιῶν. Οἱ περιοχὲς αὐτὲς εἶναι : Ἄδανα, Ἀδριανούπολη, Μπαλίκεσιρ, Σαμψούντα, Κωνσταντινούπολη, Τεκίρνταγ (Ραιδεστός), Κιρκλαρελὶ (Σαράντα ἐκκλησιές), Σμύρνη, Κοτζαελί, Μερσίνα, Μαγνησία, Τσανάκαλε, Προῦσα, Καισάρεια, καὶ Προκόπη, (Καππαδοκία). Στὶς περιοχὲς αὐτές, ὅπως ὑποστηρίζει τὸ τουρκικὸ δημοσίευμα, βρίσκονται οἱ περισσότερες οἰκογένειες ποὺ ἐπιφανειακὰ παρουσιάζονται σὰν μουσουλμάνοι ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα εἶναι κρυμμένοι χριστιανοί.
Τὸ ζήτημα, ὅπως ὁμολόγει ἡ Τουρκάλα δημοσιογράφος, εἶναι πολὺ σοβαρὸ καὶ «λεπτό», γι' αὐτὸ καὶ δὲν μπορεῖ νὰ γίνει καμία φανερὴ συζήτηση γιατί ὁποιαδήποτε περίπτωση ἀποκάλυψης τῶν πραγματικῶν θρησκευτικῶν πιστεύω ὅλων αὐτῶν τῶν χιλιάδων ἀνθρώπων, θὰ προκαλέσει μεγάλο σκάνδαλο, γιὰ αὐτὸ καὶ εἶναι οὐσιαστικὰ ἀπαγορευμένη κάθε ἀναφορὰ στὸ σημαντικὸ αὐτὸ ζήτημα. Δηλαδὴ μὲ λίγα λόγια, ἡ ἔλλειψη πραγματικῆς ἐλευθερίας στὴν Τουρκία ἔχει σκλαβώσει ὅλες αὐτὲς τὶς συνειδήσεις ποὺ ὑποφέρουν καθὼς ἀναγκάζονται νὰ κρύβουν τὸ πραγματικό τους θρήσκευμα καὶ τὴν ἀληθινή τους καταγωγή.
Τὰ ἴδια ὑποστηρίζει καὶ ἡ ἐφημερίδα Radikal, ποὺ ἐπικαλεῖται μία τελευταία ἔκθεση τῆς ἀρμένικης διασπορᾶς ἡ ὁποία κάνει λόγο γιὰ ἑκατοντάδες χιλιάδες κρυπτοαρμένιους ποὺ βρίσκονται στὴν Τουρκία καὶ εἰδικὰ στὶς περιοχὲς Κωνσταντινούπολη , Ἀμάσεια, Ντιαρμπακίρ, Μπατμᾶν, Τούντζελι καὶ Μούς. Καὶ ἐδῶ ἐπισημαίνεται ἡ ἔλλειψη ἐλευθερίας γιὰ τὴν ἐκδήλωση τῆς πραγματικῆς θρησκευτικῆς ταυτότητας αὐτῶν τῶν κρυπτοαρμενίων, οἱ ὁποῖοι ἀναγκάζονται νὰ ὑποκρίνονται ὅτι εἶναι Τοῦρκοι μουσουλμάνοι.
Ὅλα αὐτὰ ἀναδεικνύουν γιὰ ἄλλη μία φορὰ τὸ τεράστιο ζήτημα τῆς καταπίεσης τῶν ἑκατοντάδων χιλιάδων κρυπτοχριστιανῶν στὴν Τουρκία, ἕνα θέμα ποὺ συσχετίζεται μὲ τὸ πρόβλημα ταυτότητας τῶν σημερινῶν Τούρκων. Ἡ σημερινὴ Τουρκία εἶναι μία σύγχρονη τεράστια «φυλακὴ συνειδήσεων». Οἱ συνειδήσεις αὐτές, ἀναμένουν τὴν μέρα ποὺ θὰ ἀπελευθερωθοῦν καὶ θὰ λάμψει ἡ ἀλήθεια γιὰ τὴν πραγματική τους ταυτότητα.