Κυριακή της Ορθοδοξίας . What is Orthodoxy

Τι είναι Ορθοδοξία; Είμαστε Ορθόδοξοι;

   ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ  ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟ 

Η λέξη Ορθοδοξία αποτελείται από δυό λέξεις : "ορθή" και "δόξα". Δόξα σημαίνει, αφ ενός μεν δοξασία η γνώμη που έχουμε για κάποιο θέμα, αφ ετέρου δε δοξολογία.

  Αυτές οι δυό έννοιες συμπορεύονται και αλληλοσυμπληρώνονται. Ορθοδοξία θα πει η αληθινή πίστη και η αληθινή δοξολογία του Θεού4.

   Αυτή η αληθινή πίστη μας οδηγεί στην αληθινή δοξολογία του Τριαδικού Θεού.

   Αν η πίστη είναι εσφαλμένη, θα είναι συγχρόνως εσφαλμένη και η δοξολογία του Θεού.

    Αν η πίστη δεν είναι αληθινή, δεν θα έχει την δυνατότητα να θεραπεύσει τον πεπτωκότα άνθρωπο, ώστε από την ειδωλολατρεία των παθών να οδηγηθεί στην πραγματική λατρεία του αληθινού Θεού και την κοινωνία μαζί Του.

  Αυτή η πίστη δεν είναι αποτέλεσμα ούτε της φαντασίας του ανθρώπου, ούτε της επιστημονικής ερεύνης του, ούτε ακόμη προϊόν της λογικής  αλλά, είναι φανέρωση του αληθινού Θεού.

   Μας το διευκρινίζει σαφέστατα ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στο προοίμιο του Ευαγγελίου του: "Και ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν ημίν, και εθεασάμεθα την δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά πατρός"5.

   Γι' αυτό και οι Πατέρες μας τονίζουν πως η Ορθοδοξία συνδέεται και ταυτίζεται με την ορθή πίστη και την ορθή παράδοση. Β Θεσ. 2,15   Ἄρα οὖν, ἀδελφοί, στήκετε, καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις ἃς ἐδιδάχθητε εἴτε διὰ λόγου εἴτε δι᾿ ἐπιστολῆς ἡμῶν. 

   Ο,τι παρέλαβαν οι Άγιοι Απόστολοι, ο,τι βίωσαν οι Πατέρες της Εκκλησίας, αυτό και μας μεταφέρουν ως όρια ζωής και θανάτου , όρια που διακρίνουν την αλήθεια από το ψεύδος.

   Γι' αυτό ιδιαιτέρως τονίζεται πως πίστη, παράδοση, λατρεία και θεραπεία είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Έχουν τέτοια ενότητα, ώστε είναι αδύνατο να ζήσει κανείς ορθόδοξα, αν αποδεσμευθεί από μία από αυτές τις πραγματικότητες. Μόνο μέσα σε αυτά τα πλαίσια μπορούμε να κάνουμε συζήτηση περί Ορθοδοξίας6.

    Μιλώντας, ακόμη, για την Ορθοδοξία, δεν θα πρέπει να επαναλαμβάνουμε το λάθος του Πιλάτου, ο οποίος ρώτησε τον Χριστό στο πραιτώριο την Μεγάλη Παρασκευή: "τι εστίν αλήθεια"7.

   Η ορθή ερώτηση είναι: "Τις εστίν αλήθεια"; - "Ποιός είναι η αλήθεια;" Γιατί απλούστατα, η αλήθεια δεν είναι ιδέα, ούτε θεωρία, ούτε ένα φιλοσοφικό σύστημα, αλλά πρόσωπο, το οποίο είναι αυτός ο ίδιος ο Σωτήρας Χριστός.

Δεύτερον. Τι είναι Ορθοδοξία;

    Εφ' όσον η αλήθεια είναι αυτός ο Χριστός, άρα ταυτίζεται απόλυτα με την Εκκλησία. Αυτή η αλήθεια είναι αποκάλυψη του Θεού στον άνθρωπο. Δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο των πεπαιδευμένων και των σπουδαγμένων.

   Και οι πιο αγράμματοι, όπως θα τονίσει ο μεγάλος πατέρας της Εκκλησίας Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, μπορούν να φθάσουν σ' αυτήν την άκτιστη ενέργεια του Θεού.

  Ο θεοφόρος αυτός πατήρ έκανε, μάλιστα, σαφή διάκριση, στην πολυτάραχη εποχή που έζησε αντικρούοντας τον φιλόσοφο Βαρλαάμ, μεταξύ των δυό σοφιών και των δυό γνώσεων. Υπάρχει ανθρώπινη σοφία και η σοφία του Θεού.

  Η σοφία του Θεού αποκαλύπτεται στους Αγίους και είναι ανεξάρτητη από την γνωστική τους δύναμη και την ανθρώπινη παιδεία τους. Αυτή η σοφία είναι ανώτερη από εκείνη που διέθεταν οι φιλόσοφοι.

   Γι' αυτό υποστηρίζει ορθόδοξα ότι η αλήθεια ταυτίζεται απόλυτα με την Εκκλησία: "Οι της του Χριστού εκκλησίας της αληθείας εισί ,  και οι μη της αληθείας όντες ουδέ της του Χριστού εκκλησίας εισί"8.

   Αλήθεια είναι : τόσο η αποκάλυψη του Θεού στον άνθρωπο, όσο και η κοινωνία του ανθρώπου με την θεοποιό χάρη του Θεού.

  Άρα, όποιος δεν βρίσκεται σε αυτήν την συχνότητα, διακόπτει τον σύνδεσμο με την αλήθεια και εκπίπτει από την Εκκλησία. 'Οπως οι αιρετικοί και σχισματικοί οικουμενιστές του 20ου αιώνος .

  Γι' αυτό και χρειάζεται σήμερα να ακούσουμε και πάλι την φωνή του Αγίου Γρηγορίου, που μας υπενθυμίζει στο ομολογιακό του κείμενο τα εξής χαρακτηριστικά και σπουδαία: "Πάντας τους μη ομολογούντας και πιστεύοντας ως το Πνεύμα το άγιον προεμήνυσε δια των προφητών ... αποβαλλόμεθα και αναθέματι καθυποβάλλομεν"9. 

   Όσοι, λοιπόν, χάνουν αυτήν την Παράδοση, όσοι δεν δέχονται αυτήν την εμπειρία των θεοφόρων Πατέρων, όσοι ξεχωρίζουν τους Πατέρες από τους Αποστόλους και τους Προφήτες, όσοι δημιουργούν άλλες δικές τους παραδόσεις, το ημερολόγιο εορτολόγιο της Εκκλησίας και η νηστεία τών αγίων Αποστόλων δέν είναι παράδοση ;;;( το οποίο άλλαξαν παράνομα και πραξικοπηματικά οι μασόνοι  το 1924 ) αποκόπτονται από την Εκκλησία και χαρακτηρίζονται ως αιρετικοί10.

Τρίτον. Τι είναι Ορθοδοξία;

   Ορθοδοξία, θα μπορούσε κανείς να πει με την γλώσσα της εποχής μας, πως είναι η θαυμαστή εκείνη σύνθεση δόγματος και ήθους, θεωρίας και πράξεως. Είναι αδιάσπαστα συνδεδεμένη με την ορθοπραξία.

   Αν χωρίσουμε αυτά τα δυό, τότε θα έχουμε μόνο μία σκιά, που θα προβάλλει ένα ένδοξο παρελθόν στην πραγματικότητα αυτής της ζωής, χωρίς όμως ελπίδες για το μέλλον. "Ορθοδοξία" χωρίς ορθοπραξία είναι χειρότερο από την αίρεση.

   Είναι υποκρισία και εμπαιγμός, γι' αυτό και ο πιο επικίνδυνος αιρετικός είναι ο χριστιανός που άλλα πιστεύει και άλλα πράττει, θυσιάζοντας την αλήθεια, την αρετή και την παράδοση, στο συμφέρον. Οι οικουμενιστές ενώ λέγουν και εξωτερικά φέρουν τα ορθόδοξα σύμβολα στήν πράξη είναι χαμαιλέοντες του σατανά διότι καταπατούν όλα τα δόγματα και τούς κανόνες της Εκκλησίας !

   Η Ορθοδοξία δεν είναι μουσείο και παρελθόν, αλλά ζωή, δημιουργία και ακτινοβολία.

   Αδελφοί μου, είναι μεγάλη τιμή να είμαστε Ορθόδοξοι, αλλά συγχρόνως και μεγάλη η ευθύνη απέναντι σε αυτόν τον ατίμητο θησαυρό, αφ ενός μεν για να τον κρατήσουμε και αφ ετέρου για να τον βιώσουμε στην καθημερινή μας ζωή.

   Ας ακούσουμε ως ακροτελεύτια επισήμανση ένα φοβερό λόγο του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού που είναι επίκαιρος και διαχρονικός:

  "Ο Χριστιανός είναι πίστη , όποιος λοιπόν προσέρχεται με πίστη, θα κερδίσει πολλά, ενώ όποιος αμφιβάλλει, μοιάζει με κυματισμό θαλάσσης, που τον παίρνει ο άνεμος .

Ας δεχθούμε λοιπόν την Παράδοση της Εκκλησίας με ευθύτητα καρδιάς και χωρίς πολλούς λογισμούς  γιατί ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο ευθύ, ενώ αυτοί [που δεν πιστεύουν] ζήτησαν πολλούς λογισμούς. Να μην καταδεχθούμε να διδαχθούμε νέα πίστη, σαν να είναι καταδικασμένη η παράδοση των αγίων Πατέρων ... Και εσάς, ιερότατο ποίμνιο του Χριστού, χριστεπώνυμε λαέ, το έθνος το άγιον, το σώμα της Εκκλησίας, να σας γεμίσει ο Χριστός με τη χαρά της Αναστάσεώς Του και να σας αξιώσει, ακολουθώντας τα ίχνη των αγίων ποιμένων και διδασκάλων της Εκκλησίας και καθοδηγούμενοι από αυτά να επιτύχετε και τη δόξα Του μέσα στη λαμπρότητα των Αγίων, την οποία εύχομαι να επιτύχουμε όλοι μας με τη χάρη Αυτού, δοξάζοντάς Τον αιώνια μαζί με τον Άναρχο Πατέρα, στον οποίο ανήκει η δόξα εις τους αιώνες των αιώνων. Αμήν"11.

 1 α' τροπάριον της η ὠδῆς του Όρθρου της Κυριακής της Ορθοδοξίας.

 2 Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, Περί εικόνων, Λόγος Γ , κεφ. 59, ΕΠΕ 3,272-274.

 3 Στιχηρό Αίνων Όρθρου της Κυριακής της Ορθοδοξίας.

 4 Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου Βλάχου, Εκκλησία και εκκλησιαστικό φρόνημα, εκδ. Ιεράς Μονής Γενεθλίου Θεοτόκου 1990, σελ. 77.

 5 Ιω. 1,14.

 6 Μητρ. Ναυπάκτου, ο.π. σελ. 81.

 7 Ιω. 18,38.

 8 Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Αναίρεσις γράμματος Ιγνατίου Αντιοχείας, ΕΠΕ 3,608.

 9 Του ιδίου, Ομολογία, ΕΠΕ 4,446.

 10 Μητρ. Ναυπάκτου, ο.π. σελ. 84.

 11 Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού,ο.π. κεφ. 42, ΕΠΕ 3,259-261.

 Είμαστε Ορθόδοξοι;

Η Ορθοδοξία μας είναι η μόνη αλήθεια. Δεν είναι ιδέα, δεν είναι θεωρία, δεν είναι σύστημα. Είναι ο Κύριός μας Ιησούς, που ο ίδιος μας διαβεβαιώνει ότι είναι η αλήθεια λέγοντας «Εγώ ειμι η αλήθεια» (Ιωάν. ιδ΄ 6). Αυτός ο Θεάνθρωπος είναι η Ορθοδοξία μας!

 Η Ορθόδοξη πίστη μας δεν είναι υπόθεση γνώσεως. Η Ορθοδοξία είναι ταυτόσημη με την ορθοπραξία.

 *Είναι η ακριβής τήρηση της παραδόσεως.

 *Είναι η προετοιμασία μας για ομολογία πίστεως και μαρτύριο.

 *Είναι το ασκητικό φρόνημα που πρέπει να μας διέπει.

 *Είναι η αγάπη της πτωχείας του Ιησού και η αποφυγή του υπερκαταναλωτισμού.

 *Είναι τα χρηστά μας ήθη και ο έλεγχος των παρεκτρεπομένων από αυτά.

 *Είναι ο πόθος για ενότητα των Χριστιανών, κατά την επιθυμία του Κυρίου «ίνα ώμεν εν» (Ιωάν. ιζ. 11) με βάση, όμως, την μόνη αλήθεια, και όχι την οικονομία της αγάπης, που προβάλλουν οι αιρετικοί οικουμενιστές , σε βάρος της αληθείας.

 Ο Χριστός μας καλεί όλους μέσα στους αιώνες όχι μόνο να Τον γνωρίσουμε, αλλά να ζήσουμε τη δική Του ζωή μέσα στην Εκκλησία που ο ίδιος ίδρυσε. Η συνέπεια λόγων και πράξεών  μας είναι η πιό πειστική απόδειξη ότι η πίστη μας είναι η μόνη ορθή. Ο Χριστιανός που ζει ενωμένος με τον Χριστό μέσα από την προσευχή και συμμετέχει στα μυστήρια και την κοινή λατρεία ορθοδοξεί και βρίσκεται σε πλήρη ασφάλεια. Έχει γνώση σωτηρίας και ανήκοντας στη λογική αγέλη του Κυρίου δεν κινδυνεύει από τους προβατόσχημους λύκους του οικουμενισμού ή των δήθεν αντι οικουμενιστών αλλά σε πλήρη κοινωνία με αυτούς ,  αιρετικούς ( Ιωάν. ι΄1-16).

Μόνο η Ορθοδοξία σώζει τον άνθρωπο, αφού αυτή είναι η αποκεκαλυμμένη αλήθεια. Είναι ο Χριστός μας, ο οποίος ήλθε στον κόσμο, για να «κηρύξει το ευαγγέλιο του Θεού» (Μαρκ. α΄ 14), να διδάξει και να «μαρτυρίσει την αλήθεια» (Ιωάν. ιη΄37). Γνωρίζοντας, λοιπόν, ο άνθρωπος την αλήθεια, και βιώνοντάς την ελευθερώνεται από την αμαρτία (Ιωάν. η΄ 32) και μετέχει στην αληθινή ζωή (Ιωάν. ιδ΄ 6). Ο Χριστός είναι η αλήθεια, είναι η Ορθοδοξία, και απέναντί της βρίσκεται η πλάνη και η αίρεση. Η πλάνη αρνείται την αλήθεια και η αίρεση τη νοθεύει. Έτσι μακρυά από την Ορθοδοξία βρίσκεται ο άνθρωπος που έπεσε σε πλάνη η παρασύρθηκε από τις αιρέσεις και ως εκ τούτου χάνει τη δυνατότητα σωτηρίας. Αυτό λέγουν όλοι οι Άγιοι της Ορθοδοξίας  εμφατικά , λέγοντας ότι «μόνο μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία υπάρχει σωτηρία».

 Η Εκκλησία μας που είναι «ο στύλος και το στήριγμα της αλήθειας» (Α΄ Τιμ. γ΄15), από τα πρωτοχριστιανικά χρόνια, αγωνίσθηκε σκληρά, να κρατήσει ακέραιη και ανόθευτη την αλήθεια καθώς και οι Άγιοι Απόστολοι και οι διάδοχοί τους για να προφυλάξουν τους Χριστιανούς από τις πλανεμένες διδασκαλίες των «ψευδοδιδασκάλων» και των «ψευδοπροφητών (Ματθ. ζ΄ 15, Β΄ Πετρ. β΄1, Α΄ Ιωάν. δ΄1).

 Αληθινός Ορθόδοξος Χριστιανός είναι αυτός που:

Α. Πιστεύει στην Αγία Τριάδα. Στον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα.

 Β. Έχει αποδεχθεί και έχει ομολογήσει, ότι ο Χριστός είναι ο Υιός του Θεού, ο Θεάνθρωπος Ιησούς, ο Εμμανουήλ, και ότι είναι ο Σωτήρας και Λυτρωτής του κόσμου.

Γ. Είναι βαπτισμένος στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος και είναι χρισμένος με Άγιο Μύρο, που συμβολίζει τις δωρεές και τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος.

 Δ. Με τη ζωή του και τις πράξεις του προσπαθεί καθημερινά να προκόπτει πνευματικά και να παραμένει ζωντανό κύτταρο του σώματος της Εκκλησίας.

Ε. Τιμάει την Παναγία και τους Αγίους μας και προσκυνάει τις σεπτές εικόνες τους με την πεποίθηση ότι η προσκύνηση μεταβαίνει στο πρωτότυπο. Έτσι, κάθε Ορθόδοξο Χριστιανικό σπίτι έχει τις εικόνες του και με ευλάβεια εμείς οι ένοικοί του, ανάπτουμε το καντήλι με το ιλαρό φως του ενώπιόν τους.

 Όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί είμαστε αδέλφια και μέλη της Εκκλησίας την οποία ίδρυσε ο Χριστός πάνω στο Σταυρό χύνοντας το πανάγιο Αίμά Του.

 Σήμερα που όλοι διακηρύττουν τις πεποιθήσεις τους, γιατί να αρνούμαστε εμείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί την δική μας; Η πίστη δεν μένει κρυφή, δημοσιοποιείται, και δεν είναι συναίσθημα, αλλά γνώση του Θεού. Είναι προσωπική απάντηση του ανθρώπου στην κλήση του Θεού για σωτηρία. Και οι δαίμονες πιστεύουν, αλλά δεν τηρούν την πίστη στη ζωή τους.

   Η Εκκλησία πολεμουμένη νικάει και η Ορθοδοξία πολεμουμένη θριαμβεύει και καταδεικνύει ότι είναι οργανισμός θεοΐδρυτος, του οποίου κεφαλή είναι ο ίδιος ο Θεάνθρωπος Ιησούς, που παραμένει ο ίδιος «χθες και σήμερον και εις τους αιώνας» (Εβρ. ιγ΄ 8). Ο θρίαμβος και η δόξα της Εκκλησίας του Χριστού ανέκαθεν υπήρξαν οι διωγμοί και τα μαρτύρια. Στις κατακόμβες η Εκκλησία έστησε τρόπαιο νίκης, έκτισε τους ιερούς βωμούς πάνω στους οποίους ανά τους αιώνες μελίζεται και δεν διαιρείται, εσθίεται και δεν δαπανάται ο Άμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου». Τους πολέμους και τις διώξεις που υπέστη η Εκκλησία του Χριστού και η Ορθοδοξία ως τις ημέρες μας κανείς δεν μπορεί να τις απαριθμήσει, γιατί αυτή ως θεοΐδρυτος οργανισμός από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα δέχεται τα βέλη των ορατών και αοράτων εχθρών, που ζητούν τα την κατασπαράξουν. Με διαφορετικές μορφές κάθε φορά ο μισόκαλος επιτίθεται, «ως λέων ωρυόμενος ζητών τίνα καταπίει» (Α΄ Πετρ. ε΄ 8), αλλά δεν γνωρίζει ο ταλαίπωρος ότι πάντοτε ο Χριστός νικάει, ο Χριστός θριαμβεύει, αφού είναι ο νικητής του θανάτου, «το φως του κόσμου» (Ματθ. ε΄ 14), «η ζωή και η ανάστασις» (Ιωαν. ια΄ 25), «η οδός», και η μόνη «αλήθεια» (Ιωάν. ιδ΄ 6). Σήμερα ο μισόκαλος πολεμάει την Ορθοδοξία με τις αιρέσεις, και ιδικά με τήν παναίρεση του σατανικού οικουμενισμού και τών οργάνων του <<κληρικών και θεολόγων >>  με την εκκοσμίκευση, την αναζήτηση του χρήματος, την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, την ακριβή διασκέδαση, τον ανέμελο τουρισμό, που προβάλλει περισσότερο από τα αξιοθέατα, τις τρυφηλές απολαύσεις, την πολυφαγία, την άκρατη οινοποσία και ποτοποσία, τις κάθε είδους σωματικές ηδονές, που έχουν έμβλημά τους την αποστροφή του Αποστόλου Παύλου στη ρήση: «φάγωμεν, πίωμεν, αύριον γαρ αποθνήσκομεν» (Α΄ Κορ. ιε΄ 32). Πολεμάται η Ορθοδοξία από την προβολή της χλιδάτης ζωής, του εύκολου πλουτισμού, των ανέσεων, του διαφημισμένου ανθρωπισμού και του ενδιαφέροντος για μακρινούς λαούς, ενώ παραβλέπεται ο πλησίον μας, τον οποίον αφήνουμε να υποφέρει και παραμένουμε αδρανείς στις εκκλήσεις του, που μας κοιτάζει και μας φωνάζει μαζί με τον παράλυτο της Βηθεσδά «Άνθρωπον ουκ έχω» (Ιωάν. ε΄ 7). Πολεμάται από τον ξενόφερτο τρόπο ζωής με τα εκκοφαντικά ακούσματα, με τα ναρκωτικά, με το διαδίκτυο, που αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα του πολιτισμού, από την οποία εισάγεται στο σώμα της Εκκλησίας ο θάνατος, στα μέλη της που λησμόνησαν την εντολή του Αποστόλου των εθνών «Στήκετε και κρατείτε τας παραδόσεις» (Β΄ Θεσ. β΄ 15). Μεγαλύτερος όμως δούρειος,  ίππος, εχθρός που ελλοχεύει μέσα στην Εκκλησία, εχθρός που ύπουλα προσπαθεί να αφανίσει την Ορθοδοξία είναι  ο οικουμενισμός, που επινοείται διαφόρους τρόπους για να μας ρίξει στη δηλητηριώδη αγκάλη των αζυμιτών, που προβάλλοντας το πρωτείο και το αλάθητο του Πάπα και με την ουνία και την οικονομική ισχύ που αυτός διαθέτει σαν οδοστρωτήρας αφανίζει όσους βρίσκονται στο δρόμο του. Ευλογημένη Ορθοδοξία στάσου, ««Έως θανάτου αγώνισαι περί της αληθείας και Κύριος ο Θεός πολεμήσει υπέρ Σου» (Σοφ. Σειρ. δ΄ 28).

    Η Oρθοδοξία δεν είναι ένα διακοσμητικό στοιχείο της ζωής μας, ένα κοστούμι που το ράβουμε στα μέτρα μας. Είναι ακριβής κανόνας πίστεως και ακριβής τρόπος ζωής. Ο Ορθόδοξος Χριστιανός οφείλει να έχει ορθόδοξο βιώμα, Ορθόδοξο τρόπο ζωής. Πολλοί κατ’ όνομα Ορθόδοξοι Χριστιανοί ζουν τελείως μακριά από το πνεύμα της Ορθοδοξίας.

 Η άρνηση των δογματικών αληθειών της Ορθοδοξίας μας μας αφαιρεί την ιδιότητα του Ορθοδόξου, όπως επίσης και ο ενσυνείδητος ανορθόδοξος τρόπος ζωής. 

   Η Ορθόδοξη Εκκλησία αγρυπνεί και βλέποντας τις παγίδες που στήνει ο πονηρός 

σε πολλούς από εμάς απορρίπτει τελείως όλες τις ενέργεις, τα τεχνάσματα και τα επαγγέλματα που βυθίζουν τις ψυχές στο χάος, αφού αντιστρατεύονται την Θεία Πρόνοια και τη διδασκαλία του Χριστού μας, της πηγής της αληθείας. Tό μέλλον του ανθρώπου εξαρτάται από την Πρόνοια του Θεού. Μόνον Εκείνος το γνωρίζει και δεν μπορεί να το εξιχνιάσουν οι μάντισσες, οι αστρολόγοι και οι χαρτορίχτρες. Oύτε τα ζώδια μπορούν να ερμηνεύσουν το μέλλον μας. Mιά πίστη σε αυτά και σε όλους τους μελλοντολόγους καταρρίπτει την έννοια της ελευθερίας της βουλήσεως και ως εκ τούτου και την ευθύνη του ανθρώπου για τον τρόπο που διαχειρίζεται τη ζωή του.

   Χριστιανός Ορθόδοξος είναι, το τονίζουμε, μόνον εκείνος που πιστεύει ορθόδοξα και αγωνίζεται να ζει ορθόδοξα. Αυτό δεν σημαίνει αναμαρτησία, δηλαδή ότι οι Ορθόδοξοι είμαστε αναμάρτητοι. Η αμαρτία είναι μέσα στη φύση του μεταπτωτικού ανθρώπου, είναι καθολικό φαινόμενο της ζωής. Γι’ αυτήν, όμως, η Ορθόδοξη Εκκλησία μας έχει το λουτρό της μετανοίας και της εξομολογήσεως. Αυτός που βιώνει ορθόδοξα τη χριστιανική πίστη και έχει ορθόδοξη πορεία ζωής ξέρει να μετανοεί για τα σφάλματά του, να ζητάει το έλεος του Θεού και με την πεποίθηση ότι ο Θεός τον συγχωρεί να προχωράει σταθερά στο δύσβατο και τραχύ μονοπάτι της ζωής.