Ὁ Παράκλητος το Πανάγιον Πνεύμα Ἁγίου Κυρίλλου Ἱεροσολύμων

Ὁ Παράκλητος  Το Πανάγιον  Πνεύμα  Ἁγίου Κυρίλλου Ἱεροσολύμων

Πνευματική χάρη χρειάζεται γιά νά μιλήσουμε γιά τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἀλλά καί πάλι δέν θά µπορέσουµε νά ποῦμε ἐκεῖνα πού ταιριάζουν. Ὑπάρχει µάλιστα καί κάποιος κίνδυνος. Καί ὁ κίνδυνος αὐτός φαίνεται μεγάλος, ἄν κρίνουμε ἀπό τά λόγια τοῦ Κυρίου: «Ὅποιος μιλήσει προσβλητικά κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος, αὐτόν ὁ Θεός δέν θά τόν συγχωρήσει οὔτε στόν παρόντα οὔτε στόν μέλλοντα αἰώνα» ^{(Ματθ. 12:32)}.

Ὑπάρχει λοιπόν ὁ φόβος καμιά φορά, εἴτε ἀπό ἄγνοια εἴτε ἀπό νομιζόµενη εὐλάβεια, νά ποῦμε κάτι πού δέν ἁρμόζει, καί νά καταδικαστοῦμε αἰώνια! Γι’ αὐτό ἄς ἀναφέρουμε ἐκεῖνα πού τό ἴδιο τό Ἅγιο Πνεῦμα μᾶς ἀποκάλυψε μιλώντας στίς θεῖες Γραφές, κι ἄς ἀρκεστοῦμε σ’ αὐτά.

Ἕνα καί μοναδικό εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα, ὁ Παράκλητος. Καί ὅπως ἕνας εἶναι ὁ Θεός Πατέρας καί δέν ὑπάρχει δεύτερος, καί ὅπως ἕνας εἶναι ὁ µονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ καί ἀδελφό δέν ἔχει, ἔτσι ἕνα εἶναι καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Δέν ὑπάρχει δεύτερο ἰσότιμο πνεῦμα. Εἶναι κάτι τό θεϊκό καί ἀνεξιχνίαστο. Εἶναι ζωντανό, λογικό, πάντοτε καί πανταχοῦ παρόν μαζί µέ τόν Πατέρα καί τόν Υἱό. Δέν εἶναι µιά ἐνέργεια ἤ µιά ἀναπνοή ἤ µιά ὁμιλία ἀπό τά χείλη τοῦ Πατρός ἤ τοῦ Υἱοῦ, πού σκορπίζεται στόν ἀέρα, ἀλλά ἕνα πρόσωπο µέ ἰδιαίτερη ὑπόσταση, µιά ξεχωριστή ὕπαρξη. Αὐτό τό ἴδιο λαλεῖ καί ἐνεργεῖ καί οἰκονομεῖ καί ἁγιάζει. Αὐτό φωτίζει τίς ψυχές τῶν δικαίων, Αὐτό καί τούς Προφῆτες καί τούς Ἀποστόλους.

Εἶναι κάτι πολύ µεγάλο, θαυµαστό καί παντοδύναμο. Σκέψου: Πόσες ψυχές εἴμαστε ἐδῶ πέρα; Τό Ἅγιο Πνεῦμα βρίσκεται ἀνάμεσά µας καί βλέπει τοῦ καθενός µας τίς πράξεις. Διαβάζει τούς λογισμούς του, τή συνείδησή του. Ἀκούει ὅσα λέμε. Βλέπει τί σκεφτόµαστε, τί πιστεύουμε. Μεγάλο πράγμα!

Ἀλλά κι αὐτό δέν εἶναι τίποτα. Γιατί φαντάσου, λ.χ., τούς χριστιανούς ὅλης τῆς χώρας. Κι ἀκόμα τούς ἐπισκόπους, τούς πρεσβυτέρους, τούς διακόνους, τούς μοναχούς καί τούς λαϊκούς ὅλων τῶν ἐθνῶν καί βλέπε τόν µεγάλο προστάτη, τόν παροχέα τῶν χαρισµάτων νά δίνει στόν ἕνα σωφροσύνη, στόν ἄλλο παρθενία. Σ’ ἄλλον ἐλεημοσύνη καί σ’ ἄλλον ἀκτημοσύνη. Κι ὅπως ὁ ἥλιος µέ µιά του ἀκτίνα καταυγάζει τά πάντα, ἔτσι καί τό Ἅγιο Πνεῦμα αὐτούς πού ἔχουν µάτια. Κι ἐκεῖνοι πού δέν συνηθίσανε τά µάτια τους νά βλέπουν αὐτές τίς δωρεές, ἄς µήν κατηγοροῦν τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἀλλά τήν ἀπιστία τους.

Εἶδες τήν ἐξουσία πού ἔχει σ’ ὅλον τόν κόσµο; Τώρα µή µένεις πάνω στή γῆ. Ἀνέβα πιό ψηλά. Ἀνέβα µαζί µου νοερά στόν οὐρανό, καί βλέπε τόσες καί τόσες μυριάδες Ἀγγέλων. Ἀνέβα ἀκόμα πιό πάνω, ἄν μπορεῖς. Βλέπε Ἀρχαγγέλους, βλέπε Πνεύματα, βλέπε Δυνάμεις, βλέπε Ἀρχές καί Ἐξουσίες, βλέπε Θρόνους καί Κυριότητες, βλέπε Χερουβείμ καί Σεραφείμ. Ὅλων αὐτῶν ἐπιστάτης καί δάσκαλος καί ἁγιοποιός εἶναι ὁ Παράκλητος!

Τό Ἅγιο Πνεῦμα ἔχει διάφορες ὀνομασίες. Καί γιά νά µή νοµίσουν µερικοί ἀμαθεῖς ὅτι πρόκειται γιά πολλά καί διάφορα πνεύματα, ἡ Ἐκκλησία μᾶς διδάσκει στό Σύμβολο τῆς Πίστεως πώς εἶναι ἕνα. Εἶναι τό τρίτο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, «τὸ ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον, ...Τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν προφητῶν».

Ἀλλ᾽ ἄς ποῦμε λίγα γι’ αὐτές τίς ὀνομασίες. «Πνεῦµα» καί «Πνεῦμα τῆς ἀληθείας» καί «Παράκλητος» ὀνοµάζεται ἀπό τόν ἴδιο τόν Κύριο. Ἐπίσης «Πνεῦμα Θεοῦ» καί «Πνεῦμα Πατρός». «Πνεῦμα Χριστοῦ» Τό ὀνοµάζει ὁ ἀπόστολος Πέτρος. «Πνεῦμα Θεοῦ» καί «Πνεῦµα Κυρίου» ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Ἀκόμα «Πνεῦμα Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ». Στήν πρός Ρωμαίους ἐπιστολή του θά Τό συναντήσουμε «Πνεῦμα ἁγιωσύνης» καί «Πνεῦμα υἱοθεσίας», καί σ’ ἄλλες ἐπιστολές «Πνεῦμα ἀποκαλύψεως», «Πνεῦμα ἐπαγγελίας» καί «Πνεῦμα χάριτος». Θυμήσου καί τούς Ψαλμούς, ὅπου ἄλλοτε Τό συναντᾶμε «ἀγαθόν» καί ἄλλοτε «ἡγεμονικόν». Ὁ προφήτης Ἡσαῖας Τό ὀνομάζει «πνεῦμα σοφίας καὶ συνέσεως, πνεῦμα βουλῆς καὶ ἰσχύος, πνεῦμα γνώσεως καὶ εὐσεβείας, πνεῦμα φόβου Θεοῦ».

Πνεῦμα ὀνομάζεται κι ὁ δαίμονας, ἀλλ᾽ ἀκάθαρτο πνεῦμα. Ὅπως ἡ Γραφή, μιλώντας γιά τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου, λέει «πνεῦμα τοῦ ἀνθρώπου» ἤ γιά τόν ἄνεμο «πνεῦμα καταιγίδος» ἤ γιά τήν ἁμαρτία «πνεῦμα πορνείας» κ.λπ., ἔτσι κι ἐδῶ. Δέν πρόκειται λοιπόν γιά τό Ἅγιο Πνεῦμα, µή γένοιτο! Ὑπάρχει ἄλλωστε µεγάλη διαφορά. Τό ἀκάθαρτο πνεῦμα, ὅταν ἔρχεται στήν ψυχή (ἄς μᾶς γλυτώσει ὁ Κύριος ἀπό µιά τέτοια μάστιγα), ἔρχεται σάν αἱμοβόρος λύκος, ἕτοιμος νά κατασπαράξει τό πρόβατο. Ἀγριεύει τήν ψυχή καί τήν καταθλίβει, σκοτίζει τή διάνοια, μπερδεύει τή γλώσσα, παραμορφώνει τό στόμα, πού βγάζει ἀφρούς καί ἄναρθρες κραυγές. Ὅλος ὁ ἄνθρωπος πέφτει στό σκοτάδι. Τά µάτια του ἀνοίγουν διάπλατα, µά ἡ ψυχή δέν βλέπει τίποτα. Καί τρέμει σπαραχτικά ὁ ἅθλιος ἄνθρωπος. Αἰσχρότατοι ἐχθροί τοῦ ἀνθρώπου οἱ δαίμονες, δίχως ἔλεος.

Τίποτα ὅμως παρόμοιο δέν συμβαίνει µέ τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἀντίθετα, ὅλες Του οἱ ἐνέργειες ἀποβλέπουν στό ἀγαθό καί στή σωτηρία µας. Πρῶτα ἀπ’ ὅλα ἡ παρουσία Του εἶναι ἥμερη κι εὐωδιαστή, τό φορτίο Του ἐλαφρότατο. Ἀστραφτερές ἀκτίνες φωτός καί γνώσεως προαναγγέλλουν τήν παρουσία Του. Ἔρχεται µέ τή στοργή καί τήν εὐσπλαχνία τοῦ Πατέρα. Ἔρχεται νά σώσει, νά γιατρέψει, νά διδάξει, νά νουθετήσει, νά ἐνισχύσει καί νά παρηγορήσει. Ἔρχεται νά φωτίσει τή διάνοια. Νά τῆς δείξει ἐκεῖνα πού δέν φαντάστηκε ποτέ της. Ἔρχεται, κι ὁ μικρός ὁ ἄνθρωπος βλέπει ἀνοιγμένους τούς οὐρανούς. Βλέπει, σάν τόν Ἡσαΐα, τόν Κύριο «πάνω σέ θρόνο µεγαλόπρεπο καί ὑπερυψωμένο» ^{(Ἡσ. 6:1)}. Σάν τόν Ἰεζεκιήλ, τή δόξα Του «νά κάθεται πάνω στά Χερουβείμ» ^{(Ἰεζ. 10:18)}. Βλέπει, ὅπως ὁ Δανιήλ, νά Τόν ὑπηρετοῦν «ἑκατομμύρια καί δισεκατομμύρια ἄγγελοι» ^{(Δαν. 7:10)}. Βλέπει τήν ἀρχή καί τό τέλος τοῦ κόσμου, γιατί εἶναι παρούσα ἡ πηγή τοῦ φωτός καί τῆς γνώσεως.

Ἄς ἀνοίξουμε τώρα τίς θεῖες Γραφές κι ἂς πιούμε νερό ἀπό τά δοχεῖα τῶν ἁγίων Πατέρων µας. Ἄς πιοῦμε νερό ζωντανό, πού ἀναβλύζει γιά νά μᾶς χαρίζει τήν αἰώνια ζωή. Ἔτσι παροµοίασε ὁ Κύριος κάποτε τό Ἅγιο Πνεῦμα, πού θά λάβουν ὅσοι πιστεύουν σ’ Αὐτόν. Καί κάπου ἀλλοῦ λέει: «Γιά ὅποιον πιστεύει σ᾿ ἐμένα, καθώς λέει ἡ Γραφή, ποτάμια ζωντανοῦ νεροῦ θά ξεχυθοῦν ἀπό τά σπλάχνα του» ^{(Ἰω. 7:38)}. Ὄχι αἰσθητά ποτάμια, πού ποτίζουν ἁπλῶς τή χέρσα γῆ, ἀλλά ποτάµια νοητά, πού πλημμυρίζουν µέ φῶς τίς ψυχές.

Καί γιατί ἄραγε παροµοίασε µέ νερό τή χάρη τοῦ Πνεύματος; Γιατί τό νερό εἶναι τό κύριο συστατικό τῆς ζωῆς. Γιατί ἀπ᾿ τόν οὐρανό κατεβαίνει τό νερό τῆς βροχῆς. Γιατί µία καί ἁπλή εἶναι ἡ µορφή του, µά ἡ ἐνέργειά του πολυποίκιλη. Βρέχει σ᾿ ὅλη τήν πλάση. Ἀλλ᾽ αὐτή ἡ βροχή δίνει λευκότητα στά κρίνα, κόκκινο στά τριαντάφυλλα, πορφύρα στούς μενεξέδες καί στούς ὑάκινθους. Ἄλλον καρπό θρέφει στό φοίνικα κι ἄλλον στήν κληματαριά. Γίνεται «τοῖς πᾶσι τὰ πάντα», κι ὅμως εἶν᾽ αὐτή ἡ ἴδια, ἡ ἁπλή βροχή.

Ἔτσι καί τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. Εἶναι ἕνα καί ἀδιαίρετο, ἀλλά μοιράζει τά χαρίσµατά Του ὅπως θέλει. Στόν ἕνα κινεῖ τή γλώσσα νά λαλεῖ σοφία. Στόν ἄλλο φωτίζει τήν ψυχή καί προφητεύει. Σ’ ἄλλον δίνει τό χάρισµα ἐναντίον τῶν δαιμόνων καί σ’ ἄλλον τή δυνατότητα νά ἑρμηνεύει τίς Γραφές. Διδάσκει τόν ἕνα νά νηστεύει καί ν᾿ ἀσκεῖται, τόν ἄλλο νά σωφρονεῖ καί νά ἐγκρατεύεται. Ἄλλον ἀπομακρύνει ἀπό τά πράγµατα τοῦ κόσμου κι ἄλλον προετοιμάζει γιά τό μαρτύριο. Ἁλλ᾽ Αὐτό εἶναι πάντα τό ἴδιο.

Ὅπως τό μισοξεραμένο δέντρο, ὅταν ποτιστεῖ, πετάει βλαστάρια, ἔτσι κι ἡ ἁμαρτωλή ψυχή, µέ τή µετάνοια καί τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, φέρνει γλυκόχυµους καρπούς.

Ἐκεῖ πού καθόσουνα, καµιά φορά δέν στάθηκε ὁ λογισμός σου στήν ἁγνότητα ἤ τήν παρθενία; Ὁ Παράκλητος τόν ὁδήγησε ἐκεῖ καί πόσες φορές κάποια κόρη, πού βρισκότανε στά πρόθυρα τοῦ γάμου, δέν ἔφυγε ἀκολουθώντας τό Δάσκαλο τῆς παρθενίας;...

Εἶναι πάρα πολλοί κι ἐκεῖνοι πού ζούσανε στά παλάτια, καί µιά µέρα τά ἐγκαταλείψανε ὅλα, πλοῦτο, τιµές καί ἀξιώματα, µέ τήν καθοδήγηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος...

Ἄπειρες φορές ὁ νέος ἔκλεισε τά µάτια του µπροστά στήν ὀμορφιά. Δέν κοίταξε, καί ξέφυγε τό µολυσµό. Γυρεύεις νά µάθεις ποιός δίδαξε τήν ψυχή τοῦ νέου; Τό Πνεῦμα τό Ἅγιο...

Τόσες καί τόσες πλεονεξίες στόν κόσµο αὐτό, κι οἱ χριστιανοί ἐπιδιώκουν τήν ἀκτημοσύνη. Γιατί; Γιατί τούς ἔταξε πολύ περισσότερα τό Ἅγιο Πνεῦμα...

Ἄς παρακολουθήσουµε λοιπόν τό ἔργο τοῦ Παρακλήτου µέσ᾽ ἀπό τίς Γραφές. Εἶναι τό ἴδιο Πνεῦμα καί στίς δυό Διαθῆκες. Στήν Παλαιά προφήτεψε τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ καί στήν Καινή κατέβηκε, Τόν ἔδειξε καί διακήρυξε τή θεότητά Του.

Ὁ προφήτης Ἐλισσαῖος θεράπευσε τόν Ναιμάν ἀπό τή λέπρα καί δέν δέχθηκε κανένα ἀπό τά δῶρα του. Τρέχει ὁ Γιεζί νά πάρει αὐτός τό μισθό γιά τά ξένα κατορθώματα. Καί παίρνει τά χρήματα ἀπό τόν Ναιμάν καί τά κρύβει. Ἀλλά τά κρυφά δέν κρύβονται ἀπό τούς ἁγίους. Ἐπιστρέφει ὁ Γιεζί καί τόν ρωτάει ὁ Προφήτης: “Ποῦθε ἔρχεσαι Γιεζί; Θαρρεῖς πώς ἡ καρδιά µου δέν ἤτανε µαζί σου; Ἐγώ ήμουν ἐδῶ, κλεισµένος στό σῶμα µου, ἀλλά τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, πού ἕχω µέσα µου, ἔβλεπε πολύ µακριά. Λοιπόν ἀπ τό σκοτάδι ήρθες καί στό σκοτάδι θά πορευθεῖς. Πούλησες τή θεραπεία τοῦ λεπροῦ; Θά κληρονομήσεις τή λέπρα του. Ἐγώ τήρησα τήν ἐντολή πού μοῦ εἶπε: «Δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε». Ἐσύ ὅμως πούλησες τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Πάρε τώρα ἐκεῖνο πού ἀγόρασες” ^{(βλ. Δ΄ βασ. 5:1-27)}.

Τό Πνεῦμα τό Ἅγιο χαρίτωσε καί φώτισε ὅλους τούς δικαίους καί τούς προφῆτες. Τόν Ἐνώχ καί τόν Νῶε. Τόν Ἀβραάμ, τόν Ἰσαάκ καί τόν Ἰακώβ. Γιά τόν Ἰωσήφ ἀκόμα κι ὁ Φαραώ κατάλαβε πώς εἶχε Πνεῦμα Θεοῦ µέσα του ^{(Γεν. 41:38)}. Γιά τόν Μωυσῆ καί τά θαύµατα πού ἔκανε µέ τή δύναμη τοῦ Παρακλήτου, ἔχεις ἀκούσει πολλές φορές. Αὐτή ἡ δύναμη στερέωνε καί  τόν πολύαθλο Ἰώβ. Μέ τήν ἴδια δύναμη - γιά νά περάσουµε καί στούς Κριτές - ὁ Γοδονιήλ κυβέρνησε ^{(Κριτ. 3:10)} κι ὁ Γεδεών ἐνδυναμώθηκε ^{(Κριτ. 6:34)}. Ὁ Ἰεφθάε νίκησε ^{(Κριτ. 11:29-33)}· ἡ Δεββώρα, ἄν καί γυναίκα, πολέμησε ^{(Κριτ. 4:4)}· καί ὁ Σαμψών ἔκανε ὑπερφυσικά κατορθώματα ^{(Κριτ. 13:25}, ^14:6-19). Γιά τόν Σαμουήλ καί τόν Δαβίδ μιλᾶνε καθαρά τά βιβλία τῶν Βασιλειῶν. Γιά τόν Ἠλία καί τόν Ἐλισσαῖο, τούς θαυματουργούς, καί τίποτα νά µή λέγαμε, εἶναι φανερό πώς ἤτανε γεµάτοι ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα. Κι ἄν ξεφυλλίσει κανείς τά βιβλία τῶν προφητῶν θά συναντήσει πολλές µαρτυρίες γιά τό Πνεῦμα τό Ἅγιο.

Λέει ὁ προφήτης Ἰεζεκιήλ: «Κι ἔπεσε πάνω µου Πνεῦμα Κυρίου καί μοῦ εἶπε: Πές στούς Ἰσραηλίτες· «νά, τί λέει ὁ Κύριος» ^{(Ίεζ. 11:95)}. Τό «ἔπεσε πάνω µου» νά τό ἐκλάβουμε σωστά. Θέλει νά πεῖ ὅτι τόν ἔσφιξε στήν ἀγκαλιά Του µέ στοργή - ὅπως ὁ Ἰακώβ, ὅταν συναντήθηκε µέ τόν Ἰωσήφ, ἔπεσε στόν τράχηλό του, κι ὅπως στό Εὐαγγέλιο ὁ πατέρας τοῦ ἀσώτου ἔπεσε πάνω στόν μετανοημένο γιό του.

Αὐτό τό ἴδιο σόφισε τόν νεαρό Δανιήλ καί δίκασε τούς πρεσβυτέρους: Συκοφαντήθηκε ἡ Σωσάννα καί καταδικάστηκε σέ θάνατο. Ἡ ἁγνή σάν ἀκόλαστη. Ὑποστήριξη ἀπό πουθενά. Ποιός θά τή γλύτωνε ἀπό τούς ἄρχοντες; Ἤδη βάδιζε στό δρόµο τοῦ μαρτυρίου. Οἱ δήµιοι τήν εἶχαν στά χέρια τους. Ἀλλά ὁ Παντοδύναµος ἀρωγός ἦταν µπροστά, ὁ Παράκλητος, τό Πνεῦμα τῆς ἀληθείας. Φωνάζει τόν Δανιήλ: "Ἔλα δῶ! Ἐσύ, τό παιδάκι, ἔλεγξε αὐτούς, τούς µεγαλυτέρους σου, πού τώρα, στά γεράµατά τους, ἔπεσαν σέ ἁμαρτήματα τῆς νιότης”. Καί µέ τήν παρέµβαση τοῦ Δανιήλ, σώθηκε ἡ ἀθώα Σωσάννα ^{(Δαν., Σωσ. 45)}.

Κι ὁ Ναβουχοδονόσορ, πού γνώριζε ὅτι στήν καρδιά τοῦ Δανιήλ ἀναπαυόταν τό Ἅγιο Πνεῦμα, τόν κάλεσε µιά µέρα καί τοῦ εἶπε: «Βαλτάσαρ, ἀρχηγέ τῶν μάγων ξέρω πολύ καλά ὅτι Πνεῦμα Θεοῦ έχεις µέσα σου». Τό ὅτι εἶχε τό Πνεῦμα τό Ἅγιο ἦταν ἀλήθεια, ἀλλά µάγος δέν ἦταν. «Ἄκουσε», τοῦ λέει, «τό ὅραμα πού εἶδα καί ἐξήγησέ µου το» ^{(Δαν. 4:6)}. Βλέπεις τή δύναµη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος; Αὐτός πού εἶδε τό ὅραμα, δέν μπορεῖ νά τό ἑρμηνεύσει. Ὁ Δανιήλ, πού δέν τό εἶδε, τό γνωρίζει καί τό ἑρμηνεύει!

Πραγματικά, θά ήταν δυνατό νά διαλέξουµε καί νά διηγηθοῦμε πλατύτερα πάµπολλα περιστατικά ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη. Ὅμως δέν μᾶς παίρνει ὁ καιρός. Εἶναι ἀρκετά τά ὅσα εἴπαμε. Ἄς περάσουμε τώρα καί στήν Καινή Διαθήκη, νά σταχυολογήσουµε κι ἀπό δῶ μερικά.

Τό Ἅγιο Πνεῦμα κατῆλθε καί στήν Παρθένο Μαρία. Ἐπειδή ἐπρόκειτο νά γεννήσει τό Χριστό, τή σκέπαζε ἡ θεία χάρη κι ὁ Παράκλητος τήν ἑτοίμαζε νά γίνει κατοικητήριο τοῦ Θεοῦ καί Λόγου. Δέν χρειάζονται καί πολλά λόγια γιά νά µάθεις πώς ἡ γέννηση ὑπῆρξε ἀμόλυντη καί ἄχραντη. Τό ξέρεις πολύ καλά. Ὁ Γαβριήλ ἦταν πού τῆς εἶπε: “Ἐγώ εἶμαι ὁ προάγγελος ὅσων θά γίνουν µά ὄχι καί ὁ συνεργός. Εἶμαι βέβαια Αρχάγγελος, ἀλλά µέχρι ἐδῶ φτάνει ἡ δικαιοδοσία µου. Κι ἐγώ µέν σοῦ ἀναγγέλλω τό «Χαῖρε, Κεχαριτωµένη», ἀλλά τόν τρόπο τῆς γεννήσεως δέν εἶμαι σέ θέση νά σοῦ τόν ἐξηγήσω. «Τό Ἅγιο Πνεῦμα θά ἔρθει ἐπάνω σου καί ἡ δύναμη τοῦ Ὑψίστου θά σέ καλύψει»” ^{(Λουκ. 1:26-35)}.

Ἀλλά τό Πνεῦμα τό Ἅγιο παρουσιάστηκε περίτρανα στή βάπτιση τοῦ Κυρίου. Ἄς δοῦμε τί γράφει ὁ Εὐαγγελιστής: «Καί νά, ἄνοιξαν γι αὐτόν οἱ οὐρανοί, καί εἶδε τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ σάν περιστέρι νά κατεβαίνει καί νά ἔρχεται πάνω του» ^{(Ματθ. 3:16)}. Ἔπρεπε, ὅπως ἑρμηνεύουν μερικοί, οἱ ἀπαρχές καί τά πρωτεῖα τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού παρέχεται µέ τό βάπτισµα, νά προσφερθοῦν στήν ἀνθρώπινη φύση τοῦ δοτῆρος αὐτῆς τῆς χάριτος, τοῦ Χριστοῦ.

Τή χάρη τοῦ Παρακλήτου μοίρασε στούς Ἀποστόλους Του ὁ Κύριος, τότε πού τούς ἔδωσε καί τήν ἐξουσία ἀφέσεως ἁμαρτιῶν: «Λάβετε Ἅγιο Πνεῦμα. Σέ ὅποιους συγχωρήσετε τίς ἁμαρτίες, θά τούς εἶναι συγχωρηµένες, σέ ὅποιους τίς κρατήσετε ἀσυγχώρητες, θά μείνουν ἀσυγχώρητες» ^{(Ἰω. 20:22-23)}. Ἠταν τότε πού τούς παράγγειλε νά παραμείνουν στά Ἱεροσόλυµα, ὥσπου νά ὁπλιστοῦν µέ τή θεϊκή δύναμή Του ^{(Λουκ. 24:49)}.

Ἀνέβηκε λοιπόν ὁ Κύριος στούς οὐρανούς κι ἐκπλήρωσε τήν ὑπόσχεσή Του. Ἔτσι, ὅταν ἔφτασε ἡ µέρα τῆς Πεντηκοστῆς, κατέβηκε ὁ Παράκλητος στούς Ἀποστόλους, πού συναθροισµένοι στό ὑπερῶο περίµεναν τόν ἐρχομό Του. Κατέβηκε νά τούς ἐνδύσει δύναµη καί νά τούς βαπτίσει, ὅπως τούς ὑποσχέθηκε ὁ Κύριος. Δέν ἔλαβαν ἁπλῶς ἕνα µέρος τῆς χάριτος, ἀλλά µιάν αὐτοτελή δύναμη. Ὅπως ἀκριβῶς ὁ βαπτιζόμενος βυθίζεται ὁλόκληρος µέσα στό νερό, ἔτσι καί οἱ Απόστολοι βαπτίστηκαν µέσα στό Ἅγιο Πνεῦμα. Καί τό νερό περιβρέχει µόνο τό σῶμα, ἀλλά τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ψυχή καί σῶμα. Ἀμφιβάλλεις; Θά σοῦ φέρω ἕνα παράδειγµα. Εἶναι φτωχό κι ἁπλοϊκό, ἀλλά χρήσιμο. Πάρε τή φωτιά καί τό σίδερο. Πῶς ἡ φωτιά περνάει µέσα στό σίδερο καί τό κάνει ὅλο πύρινο; Τό ψυχρό γίνεται ζεστό! Τό μαῦρο κατακόκκινο, λαμπρό! Λοιπόν γιατί σοῦ φαίνεται παράξενο, πού τό Πνεῦμα τό Ἅγιο εἰσέρχεται στά τρίσβαθα τῆς ψυχῆς;

Κατέβηκε ὁ Παράκλητος. Καί γιά νά µήν περάσει ἀπαρατήρητη ἡ κάθοδος μιᾶς τόσο μεγάλης χάριτος, ἀκούστηκε κάτι σάν ἐπουράνια σάλπιγγα, σάν βοητό ἑνός σφοδρότατου ἀνέμου. Πλημμύρισε ἀπό τό φῶς τό ὑπερῶο κι ἔγινε ἡ νοητή κολυμβήθρα, ὅπου βαπτίστηκαν οἱ Μαθητές. Πύρινες γλῶσσες ἔκαναν τήν ἐμφάνισή τους, διαµοιράστηκαν στόν καθένα κι ὅλοι λούστηκαν στό φῶς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μετέλαβαν φωτιά! Φωτιά πού δέν κατακαίει͵ ἀλλά ζωογονεῖ. Πού ἀφανίζει τ’ ἀγκάθια τῶν ἁμαρτιῶν καί λαμπρύνει τήν ψυχή. Πύρινες γλῶσσες σάν ἄλλα διαδήµατα, ἀνεπανάληπτα, στόλισαν τίς κεφαλές τῶν Ἀποστόλων. Κάποτε µιά φλεγόμενη ροµφαία φρουροῦσε τίς πύλες τοῦ παραδείσου. Τώρα ἡ πύρινη γλώσσα τίς ἄνοιξε, χαρίζοντας τή σωτηρία.

«Κα ἄρχισαν νά μιλοῦν ξένες γλῶσσες, ἀνάλογα µέ τήν ἱκανότητα πού τούς ἔδινε τό «Ἅγιο Πνεῦμα» ^{(Πράξ. 2:4)}. Γαλιλαῖοι ὁ Πέτρος κι ὁ Ανδρέας, στά περσικά ἤ στά µηδικά μιλοῦσαν. Τό ἴδιο καί ὁ Ἰωάννης καί οἱ ἄλλοι Απόστολοι. Καί τά πλήθη τῶν ξένων ἀκούγανε καθένας στή γλώσσα του γιά τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ.

Ποιός εἶναι τόσο μεγάλος δάσκαλος, νά μᾶς διδάξει μεμιᾶς ὅσα δέν ξέρουμε; Τόσα χρόνια µελέτη καί ἀσκήσεις, καί µόνο τά ἑλληνικά κατορθώνουµε νά µάθουμε. Τό Ἅγιο Πνεῦμα τά διδάσκει ὅλα μονομιᾶς. Αὐτό εἶναι ἀληθινά µεγάλη σοφία καί θεϊκή δύναμη. Πῶς νά συγκριθεῖ ἡ πολυχρόνια ἀμάθεια τῶν Ἀποστόλων µέ τήν ἀθρόα καί ξαφνική γλωσσολαλιά; «Ἔχουν πιεῖ δυνατό κρασί ^{(Πράξ. 2:13)}, ἔλεγαν οἱ χλευαστές. Ἦταν ἀλήθεια... Μεθυστικό κρασί εἶναι ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος!

Ὁ Πέτρος τώρα, φωτισμένος ἀπό τή Χάρη Του καί γνωρίζοντας καλά ποιόν ἔχει σύμμαχο, στάθηκε µέ τούς ἕντεκα καί ὕψωσε τή φωνή του πρός τά πλήθη. Ἔτσι, µέ τή σαγήνη τοῦ κηρύγματος, ψάρεψε τρεῖς χιλιάδες ψυχές. Τέτοια ἦταν ἡ χάρη πού συνεργοῦσε µέ τούς Ἀποστόλους, πού ἔκανε τόσους πολλούς ἀπό τούς σταυρωτές τοῦ Χριστοῦ νά πιστέψουν καί νά βαπτιστοῦν στ’ ὄνομά Του!

Ἡ δύναμη τοῦ Παρακλήτου ἔκανε τά τόσα ἐκπληκτικά θαύµατα. Πλῆθος ἀρρώστων καί δαιμονισµένων ἔβρισκαν τή θεραπεία τους. Ἀκόμα κι ἡ σκιά τοῦ Πέτρου θεράπευε τούς ἀσθενεῖς. Κι ὄχι µόνο οἱ δώδεκα, ἀλλά καί τά πρωτότοκα τέκνα τῆς στείρας µέχρι τότε Ἐκκλησίας, οἱ ἑπτά διάκονοι. Κα πρῶτος ἀπ ὅλους ὁ Στέφανος, ὁ πρωτοµάρτυρας. Ἄνδρας γεμάτος πίστη καί φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού ἔκανε µεγάλα καί ἐξαίσια θαύµατα καί πού κανένας δέν µποροῦσε ν’ ἀντισταθεῖ στή σοφία καί στό πνεῦμα µέ τό ὁποῖο συζητοῦσε. Κι ὅταν συκοφαντηµένος καταδικάστηκε ἀπό τό συνέδριο, γεμάτος ἀπό τήν παρουσία τοῦ Παρακλήτου, ἀντίκρυσε ἀνοιγμένους τούς οὐρανούς καί «τόν Ἰησοῦ νά στέκεται στά δεξιά τοῦ Θεοῦ» ^{(Πράξ. 7:55)}.

Καί πῶς νά διηγηθεῖ κανείς ἐπάξια τίς θαυμαστές ἐνέργειες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού ἐκδηλώθηκαν στή ζωή τοῦ ἀποστόλου Παύλου; Ἡ ψυχή του εἶχε γεµίσει ἀπό τή δύναμή Του. Ὁ Παράκλητος τόν ἀνέδειξε «σκεῦος ἐκλογῆς» γιά νά ὁμολογήσει τήν πίστη του στό Χριστό, μπροστά σέ βασιλιάδες καί εἰδωλολάτρες καί Ἰσραηλίτες. Μεταµόρφωσε τόν ἄλλοτε διώκτη σέ θερμότατο κήρυκα, πού ἅπλωσε τό κήρυγµά του ἀπό τά Ἱεροσόλυμα ὥς τό Ἰλλυρικό πέλαγος, πού κατήχησε κι αὐτήν ἀκόμα τή βασιλίδα Ρώμη κι εἶχε τήν προθυµία νά φτάσει µέχρι καί τήν Ἱσπανία.

Πῶς νά παρατρέξουµε τίς θαυµαστές πράξεις του στήν Κύπρο, µέ τήν τύφλωση τοῦ μάγου Ἐλύμα ^{(Πράξ. 13:11)}, καί στά Λύστρα, µέ τή θεραπεία τοῦ χωλοῦ ^{(Πράξ. 14:8-10)};. Θαυμαστές ἐνέργειες τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου! Κι ἀκόμα στήν Κιλικία, στή Φρυγία καί στή Γαλατία, στή Μυσία καί στή Μακεδονία; Στούς Φιλίππους ἐκβάλλει τό πνεῦμα πύθωνος. Κα τή νύχτα, µετά τό σεισμό καί τήν ἀποφυλάκισή του, βαπτίζει ὁλόκληρη τήν οἰκογένεια τοῦ δεσμοφύλακα ^{(Πράξ. 16:16 κ.ἑ.)}.

Κηρύσσει στή Θεσσαλονίκη ^{(Πράξ. 17:1-9)} καί στή µέση τῆς Ἀθήνας, στόν Ἄρειο Πάγο ^{(Πράξ. 17:16-34)}. Στήν Κόρινθο καί σ’ ὅλη τήν Ἀχαΐα ^{(Πράξ. 18:1-17)}. Στήν Ἔφεσο μαντήλια καί περιζώµατά του θεραπεύουν ἀρρώστους καί διώχνουν ἀκάθαρτα πνεύματα ^{(Πράξ. 19:11-12)}, καί στήν Τρωάδα ἀνασταίνει τόν Εὔτυχο, πού ἔπεσε ἀπό τόν τρίτο ὄροφο καί τόν σηκώσανε νεκρό ^{(Πράξ. 20:9)}.

Καί ὅταν στήν Καισάρεια σιδηροδέσµιος ὁδηγήθηκε µπροστά στούς ἡγεμόνες ν᾿ ἀπολογηθεῖ, τόση χάρη καί σοφία ἔλαβε ἀπό τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, ὥστε ὁ ἴδιος ὁ βασιλιάς τῶν Ἰουδαίων Ἀγρίππας νά πεῖ: «Λίγο ἀκόμα καί θά µέ πείσεις νά γίνω χριστιανός!» ^{(Πράξ. 26:28)}.

Εἶναι κι ἄλλα, τόσα πολλά. Δέν θά μᾶς ἔπαιρνε ὁ χρόνος νά τά λέγαμε ὅλα. Καί µόνο τά ὅσα ἀναφέρει ὁ Παῦλος στίς δεκατέσσερις ἐπιστολές του γιά τό Ἅγιο Πνεῦμα, θά ἔφταναν νά καλύψουν πολλές ὁμιλίες. Γιά τήν ὥρα ἀρκοῦν αὐτά. Τά κενά καί τίς ἐλλείψεις θά τ’ ἀναπληρώσει ἡ δύναμη τοῦ Παρακλήτου. Ἐγώ σᾶς πρόσφερα ἐλάχιστα. Ἐσεῖς πάρτε περισσότερα. Τό Ἅγιο Πνεῦμα χαρίζει ὅσα μποροῦμε νά βαστάξουµε. Τά δῶρα Του εἶναι πλούσια σέ ὅσους ἔχουν καθαρή καρδιά. Κι ἡ καθαρή καρδιά εἶναι τό περιβόλι τοῦ Παρακλήτου µέ τούς γλυκόχυµους καρπούς του: τήν ἀγάπη καί τή χαρά, τήν εἰρήνη καί τή µακροθυμία, τή χρηστότητα καί τήν ἀγαθοσύνη, τήν πίστη, τήν πραότητα καί τήν ἐγκράτεια ^{(βλ. Γαλ. 5:22-23)}.

_{ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ}