Θεοσοφία: Η μήτρα του νεωτέρου θρησκευτικού συγκρητισμού
(Πρωτ. Βασίλειος Γεωργόπουλος, Λέκτωρ Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.)
Ο νεότερος θρησκευτικός συγκρητισμός είναι ένα από τα πλέον
επικίνδυνα φαινόμενα της εποχής μας. Κυρίαρχο σύνθημά του είναι ο γνωστός
ισχυρισμός, ότι όλες οι θρησκείες του κόσμου οδηγούν στον ίδιο Θεό, ασχέτως με
το πώς ο καθένας τον ονομάζει ή τον λατρεύει1.
Αν αναζητήσουμε όμως την ιστορική αφετηρία αυτού του
συνθήματος στα νεότερα χρόνια τότε χωρίς δυσκολία θα διαπιστώσουμε, ότι καλλιεργήθηκε
και προήλθε από το αποκρυφιστικό σύστημα της Θεοσοφίας, στο οποίο ο
συγκρητισμός αποτελεί ένα από τα βασικότερα γνωρίσματά της, που έχει
ταυτοχρόνως αποκρυφιστικό υπόβαθρο2.
Ας δούμε κάποιες χαρακτηριστικές και αντιπροσωπευτικές
μαρτυρίες από το χώρο της Θεοσοφίας, που σχετίζονται άμεσα με το πυρήνα του
φαινομένου, που ονομάζουμε θρησκευτικό συγκρητισμό.
i) Ο θεοσοφιστής Th. Pascal στο έργο του το Αλφαβητάρι της
Θεοσοφίας, που εκλαϊκεύει το θεωρητικό μέρος του αποκρυφιστικού συστήματος της
Θεοσοφίας ως προς τις βασικές του παραδοχές, ομιλεί σαφώς για «την πνευματική
ενότητα πασών των θρησκειών»3. Αντίστοιχες απόψεις εκφράζει και ο Γάλλος
θεοσοφιστής Albert de Pouvourville στον πρόλογό του στο βιβλίο της Έλενας
Μπλαβάτσκυ «Εις την Χώραν των Γαλάζιων Βουνών»4.
