«Λόγος εἰς τὸν Τίμιον καὶ Ζωοποιὸν Σταυρόν»
Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ

Ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ προαναγγελλόταν καὶ προτυπωνόταν μυστικῶς ἀπὸ παλαιὲς γενεὲς καὶ κανεὶς ποτὲ δὲν συμφιλιώθηκε μὲ τὸ Θεὸ χωρὶς τὴ δύναμη τοῦ Σταυροῦ. Πραγματικὰ μετὰ τὴ προγονικὴ ἐκείνη παράβαση στὸ παράδεισο τοῦ Θεοῦ διὰ τοῦ δένδρου, ἡ μὲν ἁμαρτία ἀναπτύχθηκε, ἐμεῖς δὲ πεθάναμε, ἔχοντας ὑποστεῖ τὸ θάνατο τῆς ψυχῆς καὶ πρὶν ἀπὸ τὸ σωματικὸ θάνατο, ποὺ εἶναι ὁ ἀπὸ τὸ Θεὸ χωρισμός της.
Ὁ Θεὸς εἶναι πνεῦμα καὶ αὐταγαθότης καὶ ἀρετὴ καὶ αὐτοῦ κατ᾿ εἰκόνα καὶ ὁμοίωση εἶναι τὸ δικό μας πνεῦμα. Γιὰ νὰ ἀνανεωθεῖ καὶ φιλιωθεῖ ὁποιοσδήποτε μὲ τὸ Θεὸ κατὰ τὸ πνεῦμα, πρέπει νὰ καταργηθεῖ ἡ ἁμαρτία. Τοῦτο εἶναι ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου.
Πολλοὶ φίλοι τοῦ Θεοῦ μαρτυρήθηκαν ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸ Θεὸ καὶ πρὶν ἀπὸ τὸ νόμο, χωρὶς νὰ ἔχει φανεῖ ἀκόμα ὁ Σταυρός. Ὁ Δαβὶδ λέγει: ἀπὸ ἐμένα τιμήθηκαν ὑπερβολικὰ οἱ φίλοι σου, Θεέ» (Ψαλμ. 138,16). Πῶς λοιπὸν ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ ἦταν φίλοι τοῦ Θεοῦ πρὶν ἀπὸ τὸ Σταυρὸ; Διότι ἐνεργεῖτο σὲ αὐτοὺς τὸ μυστήριο τοῦ Σταυροῦ.

Τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου Χρυσοστόμου Λόγος Εἰς τὸν σταυρόν.

Τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Χρυσοστόμου
Λόγος
Εἰς τὸν σταυρόν, ἐλέχθη εἰς τὴν ἁγίαν καὶ μεγάλην Παρασκευήν·
καὶ εἰς τὴν ἐξομολόγησιν τοῦ λῃστοῦ, καὶ ὅτι χρὴ ἡμᾶς ὑπὲρ τῶν ἐχθρῶν εὔχεσθαι. Ὁμιλία βʹ.

αʹ. Ἑορτὴν ἄγομεν σήμερον καὶ πανήγυριν, ἀγαπητοί· ὁ γὰρ Δεσπότης ὁ ἡμέτερος ἐπὶ τοῦ σταυροῦ τυγχάνει τοῖς ἥλοις πεπαρμένος. Καὶ μὴ ξενισθῇς, εἰ τοῦ πράγματος σκυθρωποῦ τυγχάνοντος ἡμεῖς ἑορτάζομεν· τοιαῦτα γὰρ ἅπαντα τὰ πνευματικὰ, ἀπεναντίας τῇ συνηθείᾳ τῇ ἀνθρωπίνῃ ἐστί. Καὶ ἵνα μάθῃς τοῦτο ἀκριβῶς, ὁ σταυρὸς πρότερον καταδίκης ὄνομα καὶ τιμωρίας ἦν, νῦν δὲ πρᾶγμα γέγονε τίμιον καὶ ποθεινόν· ὁ σταυρὸς πρότερον αἰσχύνης ἦν καὶ κολάσεως ὑπόθεσις, νῦν δὲ γέγονε δόξης καὶ τιμῆς ἀφορμή. Καὶ ὅτι δόξα ὁ σταυρὸς, ἄκουσον τοῦ Χριστοῦ λέγοντος· Πάτερ, δόξασόν με τῇ δόξῃ ᾗ εἶχον πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι παρὰ σοὶ, δόξαν τὸν σταυρὸν καλῶν. Σταυρὸς τὸ κεφάλαιον τῆς σωτηρίας τῆς ἡμετέρας· σταυρὸς ἡ τῶν μυρίων ἀγαθῶν ὑπόθεσις. Διὰ τοῦτον οἱ πρότερον ἠτιμωμένοι καὶ ἔκπτωτοι, νῦν εἰς τὴν τῶν υἱῶν τάξιν ἐδέχθημεν· διὰ τοῦτον οὐκέτι πλανώμεθα, ἀλλὰ τὴν ἀλήθειαν ἐπέγνωμεν· διὰ τοῦτον οἱ ξύλα καὶ λίθους προσκυνοῦντες πρότερον, νῦν ἐπέγνωμεν τὸν τῶν ἁπάντων δημιουργόν· διὰ τοῦτον οἱ δοῦλοι τῆς ἁμαρτίας εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς δικαιοσύνης ἀνήχθημεν· διὰ τοῦτον ἡ γῆ οὐρανὸς λοιπὸν γέγονεν.

 Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως

Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Ἑορτολόγιο- Ἐτήσιος Ἐκκλησιαστικὸς Κύκλος»

Ἀπὸ τὰ παμπάλαια χρόνια, τὸ βράδυ τοῦ Σαββάτου τῆς τρίτης ἑβδομάδος τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὁ σταυρὸς μεταφέρεται στὸ κέντρο τοῦ ναοῦ, καὶ ὁλόκληρη ἡ ἀκόλουθη ἑβδομάδα εἶναι γνωστὴ ὡς ἑβδομάδα τοῦ Σταυροῦ. Ξέρουμε πὼς ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ ἀποτελεῖ μία προετοιμασία γιὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα, τότε ποὺ ἡ Ἐκκλησία θὰ ἀνακαλέσει στὴ μνήμη τῆς τὸν πόνο, τὴ σταύρωση καὶ τὸ θάνατο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ πάνω στὸ σταυρό. Ἡ προβολὴ τοῦ σταυροῦ στὴ μέση της Σαρακοστῆς, μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ σκοπὸ τῆς βαθύτερης καὶ ἐντατικότερης ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς κατὰ τὴ διάρκεια τῆς Σαρακοστῆς. Ἔτσι εἶναι ὁ κατάλληλος τόπος ἐδῶ, γιὰ νὰ σκεφτοῦμε τὸ ρόλο τοῦ σταυροῦ, αὐτοῦ του σημαντικότατου καὶ χαρακτηριστικότατου ὅλων τῶν Χριστιανικῶν συμβόλων.

Τὸ σύμβολο αὐτὸ ἔχει δύο στενὰ ἀλληλένδετες σημασίες. Ἀφενὸς εἶναι ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ, αὐτὸ τὸ ἀποφασιστικὸ ὄργανο μὲ τὸ ὁποῖο ὁλοκληρώθηκε ἡ ἐπίγεια ζωὴ καὶ διακονία τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἡ ἱστορία ἑνὸς φοβεροῦ καὶ τρομακτικοῦ μίσους ἐνάντια σ᾿ Αὐτὸν ποὺ ὁλόκληρη ἡ διδασκαλία Του ἐπικεντρώθηκε στὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης, καὶ ποὺ ὁλόκληρο τὸ κύρυγμά Του ἦταν μία κλήση σὲ αὐτοθυσία στὸ ὄνομα τῆς ἀγάπης. Ὁ Πιλάτος, ὁ Ρωμαῖος κυβερνήτης στὸν ὁποῖο μεταφέρθηκε ὁ Χριστός, ἀφοῦ Τὸν συνέλαβαν, Τὸν ἐκτύπησαν καὶ Τὸν ἔφτυσαν, λέει, «ἐν αὐτῷ οὐδεμίαν αἰτίαν εὑρίσκω» (Ἰωάν. 19, 4). Αὐτὸ ὅμως προκάλεσε ἕνα ἰσχυρότερο ξέσπασμα: «Σταύρωσον, σταύρωσον αὐτόν!» φωνάζει τὸ πλῆθος.
Ἔτσι ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ θέτει ἕνα αἰώνιο πρόβλημα, ποὺ σκοπεύει στὸ βάθος τῆς συνειδήσεως: γιατί ἡ καλωσύνη ξεσήκωσε ὄχι μόνο ἀντίθεση, ἀλλὰ καὶ μίσος; Γιατί ἡ καλωσύνη σταυρώνεται πάντοτε σ᾿ αὐτὸν τὸν κόσμο;

Πρωθιερεύς ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΤΟΜΠΡΟΣ (+ 1982) Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Γ.Ο.Χ.

Πρωθιερεύς ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΤΟΜΠΡΟΣ (+ 1982)
Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Γ.Ο.Χ.

Γεννήθηκε τό 1905 στό χωριό Εὐρωποῦλοι Κερκύρας. Τίς ἐγκύκλιες σπουδές παρακολούθησε στή γενέτειρά του καί τίς γυμνασιακές στήν Κέρκυρα. Ἀπό τ ό 1932 μέχρι τό 1936 φοίτησε στήν Ἱερατική Σχολή Κορίνθου. Τόν Αὔγουστου τοῦ 1932, μετά τήν ἀποστρατευσή του, νυμφεύθηκε τήν Ἀγγελική Βραχλιώτου, μέ τήν ὁποία ἀπέκτησε 4 τέκνα. Τό ἴδιο ἔτος 1932 χειροτονήθηκε Διάκονος (2. 2. 1932) καί Πρεσβύτερος (29. 6. 1932), ἀπό τόν νεοημ. Μητροπ. Κερκύρας Ἀλέξανδρο. Ἐφημέρευσε στή γενέτειρά του μέχρι τό ἱστορικό γι’αὐτόν ἔτος 1936.
Τό ἔτος αὐτό, μετά ἀπό ἔντονο προβληματισμό ἐπί τοῦ ἡμερολογιακοῦ ζητήματος καί ἐνδελεχῆ μελέτη τοῦ θέματος, κατανόησε τήν σχισματική κατάσταση τῆς κρατικῆς Ἐκκλησίας, ἀποκήρυξε τόν νεοημ. Μητροπ. Κερκύρας καί προσχώρησε στήν Ἐκκλησία τῶν Γ.Ο.Χ.

Η ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΝΙΚΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ

Η ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΝΙΚΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ

«...Ο Υιός του Θεού υπέφερε «έως θανάτου», όχι για ν' απαλλαγούμε εμείς απ' την οδύνη, αλλά για να είναι η οδύνη μας σαν τη δική του. Ο Χριστός δεν μας προσφέρει ένα δρόμο που παρακάμπτει την οδύνη, αλλά ένα δρόμο μέσα απ' αυτήν· όχι υποκατάσταση, αλλά λυτρωτική συμπόρευση...».

Ο θάνατος του Χριστού πάνω στο Σταυρό δεν είναι μια αποτυχία που αποκαταστάθηκε κάπως μετά την Ανάστασή του. Ο ίδιος ο θάνατος πάνω στο Σταυρό είναι μια νίκη. Νίκη τίνος πράγματος; Μόνο μια απάντηση μπορεί να υπάρξει: Η νίκη της οδυνώμενης αγάπης. «Κραταιά ως θάνατος αγάπη...ύδωρ πολύ ου δυνήσεται σβέσαι την αγάπην» (Άσμα Ασμ. 8, 6-7). Ο Σταυρός μας δείχνει μιαν αγάπη που είναι δυνατή σαν το θάνατο, μιαν αγάπη ακόμη πιο δυνατή.

Σταυρός χριστιανών ελπίς

Σταυρός χριστιανών ελπίς Τ Ο      Σ Ω Τ Η Ρ Ι Ο    Ο Π Λ Ο          O λόγος γαρ ο του Σταυρού τοις μεν απολυμέvoις μωρία εστί, τοις δε σωζομένοις ημίν δύναμις Θεού εστί».         Στις 14 του Σεπτεμβρίου η αγία μας Εκκλησία υψώνει μπροστά μας το κοσμοσωτήριο ξύλο, τον τίμιο Σταυρό του Κυρίoυ για πολλοστή φορά από την επίσημη στα Ιεροσόλυμα ύψωση.        Η ευσεβής μητέρα του μεγάλoυ Κωνσταντίvoυ, η αγία Ελένη είχε ζωηρή την επιθυμία να ανεύρη το σωτήριο ξύλο του Σταυρού τoυ Κυρίoυ και να εμπλουτίσει έτσι την πλούσια πνευματική συλλογή του Υιού της που απετελείτο από τα τίμια λείψανα των δώδεκα του Κυρίoυ Αποστόλων και άλλα ιερά αντικείμενα και κειμήλια, με ένα ακόμη ανεκτίμητο κα ιερώτατο κειμήλιο.        Ο πόθος αυτός ο ιερός την κατέλαβε όταν ήταν 80 ετών και όμως παρά τα γηρατειά της ταξίδεψε στα Ιεροσόλυμα, ανέβηκε στο λόφο του Γολγοθά όπου ο αυτοκράτορας Αδριανός είχε υψώσει το ναό της θεάς της ασελγείας, της Αφροδίτης, και έχοντας μαζί της, φιλόπονους εργάτες άρχισε τις ανασκαφές για να ανεύρη τον τίμιο Σταυρό.

ΙΕΡΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΟΝΗ ΚΕΡΑΤΕΑΣ ΤΩΝ Γ/Ο.Χ.

ΙΕΡΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΟΝΗ ΚΕΡΑΤΕΑΣ ΤΩΝ Γ/Ο.Χ.

Ομιλία πρώτη στη σεπτή Μεταμόρφωση του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού6 Αυγούστου 2012Πατερική Θεολογία Αγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς

Ομιλία πρώτη στη σεπτή Μεταμόρφωση του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού6 Αυγούστου 2012Πατερική Θεολογία    Αγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς     

Ο κυβερνήτης του κόσμου βρίσκεται παντού και η βασιλεία του απλώνεται πέρα ως πέρα γιαυτό ο ερχομός της βασιλείας του δεν εννοείται ως κίνηση από μια κατεύθυνση προς άλλη, αλλά ως φανέρωση της με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Αυτός είναι ο λόγος που έλεγε ότι θα έρθει δυναμικά αλλά η δύναμη αυτή δε συναντά αδιάκριτα τον καθένα, παρά μόνο προορίζεται για όσους μένουν στο πλευρό του Κυρίου, δηλαδή για όσους παραμένουν σταθεροί στην πίστη του, για όσους μοιάζουν με τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, και τους ανεβάζει κι αυτούς ο Λόγος του Θεού προηγουμένως στο ψηλό βουνό, δηλαδή στο ξεπέρασμα των ορίων της φυσικής μας μηδαμινότητας. Και τούτο είν’ η αιτία πού, καθώς κάποιος είπε, ο Θεός δημιουργεί την εντύπωση ότι βρίσκεται πάνω στο βουνό και ότι αφενός κατεβαίνει από τη δική του ψηλή θέση, και αφετέρου μας ανεβάζει από τη δική μας χαμηλότατη: για να χωρέσει εξάπαντος στα όρια της φύσης πού χαρακτηρίζεται από τη γέννηση, αυτός που είναι αχώρητος οπουδήποτε. Και αυτή η εντύπωση δεν είναι καθόλου υποδεέστερη της λογικής απόδειξης, αλλά, αντίθετα, πολύ ικανοποιητικότερη και σπουδαιότερη, αφού πηγάζει από τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος.

Θαύμα Αγίου Γρηγορίου Παλαμά στη Σαντορίνη! «Αν είναι Άγιος ας μας πνίξει»

Επειδή η Λατίνοι κατηγορούν την Αγία Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία μας, λέγοντες, ότι από τότε πού χωρίσθηκε από την Δυτική, δηλαδή την Φράγκικη Εκκλησία, δεν ανέδειξε πλέον κανένα νέο Άγιο, ούτε θαύματα πλέον έχει, γι αυτό θέλοντας ο ιερός Νεκτάριος, ο οποίος ήτο Πατριάρχης Ιεροσολύμων το έτος 1660, αυτός ο ένθερμος ζηλωτής της αληθείας, να φράξει τα στόματα των Λατίνων και να τους αποδείξει ψεύτες και συκοφάντες, απαριθμεί πολλούς νέους Αγίους της Ανατολικής Εκκλησίας, οι οποίοι έλαμψαν μετά το σχίσμα και διηγείται πολλά και παράδοξα νέα θαύματα. Λέγει λοιπόν και για τον Άγιο Γρηγόριο, το έξης φοβερό θαύμα.

Στην νήσο Θήρα την κοινώς λεγομένη Σαντορίνη, κατά την ημέρα της μνήμης του Αγίου, δηλαδή κατά την δεύτερη Κυριακή των Νηστειών, μερικοί Φράγκοι έπλεαν με καΐκι χάριν αναψυχής, ή μάλλον όπως γράφει ο Δοσίθεος Ιεροσολύμων, οι Φράγκοι έβαλαν επί τούτου μερικά παιδιά μέσα σε μια βάρκα και ενώ έπλεαν, κτυπούσαν τα χέρια τους και έλεγαν.

«Ανάθεμα τον Παλαμά».

«Αν είναι ο Παλαμάς Άγιος, ας κάνη να πνιγούμε».

Αυτά βλασφημούσαν τα φραγκόπουλα, και ώ του παραδόξου θαύματος, αδελφοί!

Ω της Αγιότητος και της παρρησίας του θείου Γρηγορίου στον Θεό!

Την ίδια ώρα πού βλαστημούσαν, χωρίς καμία ταραχή της θαλάσσης, μάλιστα σε καιρό γαλήνης, βούλιαξε το πλοιάριο μαζί με όλους εκείνους, πού ήσαν μέσα σε αυτό, σύμφωνα με την βλασφημία πού έλεγαν. «Αν είναι Άγιος, ας μας πνίξει». Και τα μεν σώματα των βλάσφημων βυθίστηκαν στην θάλασσα, οι δε ψυχές τους βυθίστηκαν στο αιώνιο πυρ της κολάσεως. Και με αυτό το θαύμα βεβαιώθηκε η αγιότητα του Αγίου Γρηγορίου και δοξάσθηκε ο Θεός.

Ο Ηλίας ο Μέγας ως σύμβολο Μυστικής Θεολογίας

Ο Ηλίας ο Μέγας ως σύμβολο Μυστικής Θεολογίας

Ομότιμος Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Κορναράκης

Κάθε λόγος περί μυστικής θεολογίας και κάθε αναφορά σε βιώματα και καταστάσεις αγιοπνευματικής εμπειρίας, που αποτελούν περιεχόμενα της θεολογίας αυτής, μας προκαλεί συχνά την αίσθηση μιας ασύλληπτης αποστάσεώς μας από τους ανθρώπους εκείνους του Θεού, που φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ευνοημένοι και προικισμένοι για τέτοιες πνευματικές αναβάσεις και χαρισματικές εκστατικές ανυψώσεις στους μυστικούς πνευματικούς λειμώνες της νοητικής θεωρίας.

Ίσως η αιτία για μια τέτοια αίσθηση δεν θα πρέπει να είναι μόνο το είδος της αυτοσυνειδησίας μας για το πνευματικό μας επίπεδο και γενικά για τις δυνατότητές μας για μια δική μας μέθεξη στις ιερές και μυστικές αυτές αναβάσεις αλλά και η δικαιολογημένη πάντως σκέψη, ότι η μυστική θεολογία φαίνεται να γεννάται και να προοδεύει σε συνθήκες και όρους μιας απόλυτα ησυχαστικής ζωής.